In trang

Ngành Lưu trữ của Đảng, quá trình hình thành và phát triển
Cập nhật lúc : 11:19 10/11/2017

Công tác lưu trữ của Đảng ra đời gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của Đảng, là hoạt động không thể thiếu để phục vụ nhiệm vụ cách mạng của Đảng đi đến thắng lợi. Ngay sau cách mạng tháng Tám thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta rất quan tâm đến việc quản lý, bảo vệ an toàn tài liệu lưu trữ. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ trong Thông đạt số 01C/VP, ngày 03/01/1946: “Tài liệu lưu trữ là những tài liệu có giá trị đặc biệt về phương diện kiến thiết quốc gia và chỉ thị cho các công sở phải giữ gìn, cấm không được hủy những công văn, tài liệu đó…”.

Quán triệt chủ trương đó, các cơ quan, công sở đã chú ý đến việc thu thập, quản lý, bảo vệ tài liệu lưu trữ, theo đó tổ chức lưu trữ Đảng từng bước được kiện toàn, ngày càng hoàn thiện. Ban đầu chỉ có 03 cán bộ, năm 1959 thành lập phòng lưu trữ, đến năm 1980 là Vụ Lưu trữ và Quyết định số 21-QĐ/TW, ngày 23 tháng 9 năm 1987 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc thành lập Cục Lưu trữ Trung ương Đảng để giúp Ban Bí thư tổ chức quản lý thống nhất Phông Lưu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam và trực tiếp quản lý Kho Lưu trữ Trung ương Đảng. Đến nay Cục Lưu trữ là Cục loại I trực thuộc Văn phòng Trung ương Đảng.

 

Cơ sở vật chất của Cục Lưu trữ được đầu tư hiện đại

 

Quyết định số 176-QĐ/VPTW, ngày 24/3/2016 của Chánh Văn phòng Trung ương Đảng về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng. Trong đó, nói rõ Cục Lưu trữ có chức năng giúp cho Chánh Văn phòng Trung ương Đảng tham mưu cho Trung ương Đảng quản lý Phông Lưu trữ Đảng cộng sản Việt Nam; nghiên cứu, soạn thảo các văn bản chỉ đạo của Trung ương Đảng về công tác văn thư - lưu trữ và kiểm tra việc thực hiện các văn bản đó; trực tiếp quản lý Lưu trữ lịch sử của Trung ương Đảng; chỉ đạo, hướng dẫn thống nhất khoa học nghiệp vụ văn thư - lưu trữ đối với các cơ quan, tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội; thực hiện nhiệm vụ lưu trữ cơ quan của Trung ương Đảng và Văn phòng Trung ương Đảng.

 

Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng không chỉ là sự kiện trọng đại, đánh dấu sự nghiệp đổi mới của Đảng mà còn là dấu ấn sâu sắc đối với công tác lưu trữ Đảng. Nghị quyết Đại hội VI đã khẳng định: “Tổ chức tốt công tác lưu trữ, bảo vệ an toàn và sử dụng có hiệu quả tài liệu lưu trữ quốc gia”. Vừa tròn 30 năm kể từ khi Ban Bí thư Trung ương Đảng ra quyết định thành lập Cục Lưu trữ Trung ương Đảng, công tác lưu trữ Đảng đã có bước phát triển vượt bậc, đặc biệt là đã giúp cho các cấp ủy đảng, lãnh đạo cơ quan, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và toàn xã hội ngày càng nhận thức đầy đủ hơn về vai trò, ý nghĩa của tài liệu lưu trữ và công tác lưu trữ, đóng góp tích cực vào việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cấp ủy, cơ quan, tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội. Quá trình hình thành và phát triển được thể hiện qua nột số nét như sau:

 

Tài liệu Phông lưu trữ Đảng Cộng sản Việt Nam đã được quản lý tập trung thống nhất; các thành phần tài liệu cơ bản và quan trọng nhất được sưu tầm, thu thập và tổ chức khoa học trong các kho lưu trữ của Đảng, đáp ứng yêu cầu quản lý, khai thác và sử dụng tài liệu lưu trữ. Hệ thống Lưu trữ lịch sử của Trung ương và cấp tỉnh đang quản lý gần 2.000 phông với hơn 14.000 mét giá tài liệu, nội dung đầy đủ phản ánh được kết quả lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, các tổ chức đảng và tổ chức chính trị - xã hội trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước qua các thời kỳ.

 

Tài liệu lưu trữ của Đảng được bảo quản, bảo vệ an toàn theo tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại hơn, Kho lưu trữ Trung ương là công trình kho chuyên dụng đạt tiêu chuẩn ngang tầm với các nước trong khu vực, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất hiện đại để bảo quan, phục chế tu bổ tài liệu…, các Kho lưu trữ của 43 tỉnh, thành ủy đạt tiêu chuẩn kho lưu trữ chuyên dụng.

 

Công tác phục vụ, khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ đáp ứng ngày càng tốt hơn các yêu cầu phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, cấp ủy. Các Lưu trữ lịch sử đã cung cấp nhiều tài liệu để làm căn cứ quan trong, xác minh thân thế, sự nghiệp của nhiều đồng chí lãnh đạo cao cấp; tổng kết các chuyên đề lớn về kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng; các kỳ Đại hội các cấp; biên soạn và xuất bản nhiều Bộ văn kiện của Đảng và Nhà nước có giá trị; đã đưa các tài liệu có giá trị để phối hợp tổ chức nhiều cuộc triển lãm có quy mô quốc gia và quốc tế.

 

Bên cạnh đó Cục Lưu trữ đã tham mưu với Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Văn phòng Trung ương Đảng ban hành hệ thống văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ để thực hiện công tác văn thư lưu trữ thống nhất từ Trung ương đến địa phương.Hệ thống các cơ quan lưu trữ của Đảng ngày càng được kiện toàn, có tổ chức chặt chẽ và hoạt động có hiệu quả, đội ngũ cán bộ làm công tác văn thư lưu trữ được tăng cường cả về chất lẫn về lượng. Hiện nay, có gần 16.000 cán bộ trực tiếp làm nhiệm vụ văn thư lưu trữ trong các tổ chức đảng, tổ chức chính trị - xã hội.

 

Với những đóng góp trong 30 năm qua, Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng đã được Chủ tịch nước tặng Huân chương lao động hạng Ba trong dịp kỷ niệm 30 năm thành lập.

 

Đ/c Nguyễn Văn Nên - Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương trao tặng Huân chương Lao động cho Cục Lưu trữ.

 

Tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác văn thư, lưu trữ Đảng và các tổ chức chính trị - xã hội năm 2017, đồng chí Trần Quốc Vượng - Ủy viên Bộ chính trị, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, thành viên Thường trực Ban Bí thư đã nhấn mạnh vai trò, vị trí và tầm quan trọng của công tác văn thư, lưu trữ trong công tác tham mưu phục vụ các cấp ủy, đồng chí yêu cầu Thường trực các cấp ủy  đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin đối với công tác văn thư lưu trữ theo hướng công nghệ mới, tạo lập cơ sở dữ liệu điện tử, phù hợp với giai đoạn hiện nay và trong tương lai; bảo quản an toàn, bí mật khối tài sản của quốc gia; đầu tư kinh phí; tăng cường công tác kiểm tra hướng dẫn nghiệp vụ và nâng cao chất lượng đào tạo bồi dưỡng cán bộ để gắn bó với nghề.

 

Các tập thể được tặng bằng khen tại Hội nghị toàn quốc năm 2017.

 

Nhân dịp này, Văn phòng Trung ương Đảng quyết định tặng Cờ thi đua cho 2 tập thể, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng tặng bằng khen cho 37 tập thể và 38 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong công tác văn thư, lưu trữ từ năm 2015 đến nay. Đồng thời, đồng chí Bùi Văn Thạch - Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng đã tặng quà lưu niệm ghi nhận công lao đóng góp đối với công tác lưu trữ Đảng cho các đồng chí nguyên lãnh đạo Cục Lưu trữ và các đồng chí làm công tác lưu trữ của 9 tỉnh, thành ủy về hưu trong 2 năm 2015, 2016.

 

Tặng quà lưu niệm cho các đ/c Nguyên lãnh đạo Cục và cán bộ các tỉnh ủy, thành ủy đã nghỉ hưu.

 

Ngày nay, Việt Nam đã và đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào cộng đồng quốc tế, trong thời gian tới, tài liệu điện tử, tài liệu nghe nhìn sẽ hình thành càng nhiều trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức Đảng. Chính phủ điện tử với các giao dịch điện tử, chữ ký điện tử dần dần thay thế văn bản giấy truyền thống, vì vậy đòi hỏi hệ thống văn bản nghiệp vụ mới về công tác văn thư, lưu trữ phải được sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới để phù hợp, đồng bộ với giai đoạn mới, thời kỳ mới. Hy vọng rằng với những thành tích đạt được của ngành Lưu trữ Đảng sẽ có sự trưởng thành vượt bậc, ngày càng lớn mạnh, đồng hành với sự phát triển của đất nước, phục vụ ngày càng tốt hơn sự lãnh, chỉ đạo của Trung ương Đảng, của các cấp ủy đảng.

 

Thu Thủy - VPTU