Quốc hiệu là tên chính thức của một quốc gia, vừa biểu thị chủ quyền lãnh thổ, lại vừa thể hiện các yếu tố hợp pháp về chính trị, luật pháp, quân sự, văn hóa, ngoại giao. Trong lịch sử nước ta, tên gọi Việt Nam đã xuất hiện từ lâu, nhưng chưa phải là quốc hiệu chính thức. Chính thức là phải đến năm Giáp Tý, ngày Đinh Sửu, 17/2 (tức 28/3/1804), khi vua Gia Long làm lễ Khánh an kính cáo ở Thái miếu (trong Hoàng thành) đặt tên nước là Việt Nam.

Dưới triều Nguyễn, quốc hiệu Việt Nam được duy trì gần 4 thập kỷ qua 2 đời vua Gia Long và Minh Mạng. Đến năm Minh Mạng thứ 19 (1838), nhà vua đổi quốc hiệu từ Việt Nam sang Đại Nam. Năm 1945, Cách mạng Tháng Tám thành công, triều Nguyễn kết thúc. Ngày 02/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Tuyên ngôn độc lập đã tuyên bố thành lập Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nay là Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Trải qua các thời kỳ lịch sử, quốc hiệu Việt Nam đã khẳng định vị thế của một đất nước độc lập và thống nhất.

Hội thảo đã nhận được 26 tham luận của các nhà nghiên cứu, nhà khoa học với nhiều nội dung nghiên cứu phong phú, đa dạng, chuyên sâu và đầy tâm huyết giải thích nguồn gốc và ý nghĩa của hai tiếng “Việt Nam” như bài “Quốc hiệu Việt Nam ra đời vào năm 1804 là kết quả một quá trình đấu tranh ngoại giao chính trị nổi bật trong lịch sử dân tộc”, PGS. TS Đỗ Bang; bài “Quốc hiệu Việt Nam (1804) dưới góc nhìn pháp lý”, TS. Phạm Thị Huệ và NCS. Trần Hữu Tính; bài “Từ Quốc hiệu Việt Nam đến Đại Nam rồi trở lại quốc hiệu Việt Nam, Nhà báo Dương Phước Thu… Tại hội thảo, các nhà nghiên cứu và đại biểu tham dự đã có nhiều ý kiến đóng góp làm sáng tỏ thêm một số vấn đề sau: ý nghĩa quốc hiệu đất nước qua các thời kỳ; vị thế của Việt Nam qua những lần thay đổi quốc hiệu, quốc hiệu gắn với sự phát triển của đất nước…

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ đánh giá cao tinh thần làm việc của Hội Khoa học lịch sử tỉnh đã quy tụ được các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu ở các trường đại học, các nhà nghiên cứu ở Trung ương, địa phương tham gia. Khẳng định, Hội thảo khoa học là hoạt động hết sức quan trọng và có ý nghĩa, là diễn đàn phong phú, đa dạng với các góc nhìn, đánh giá có chiều sâu, toàn diện hơn nữa về giá trị Quốc hiệu qua các thời kỳ, đồng thời thông qua các nguồn tư liệu lịch sử quý giá để tập trung làm rõ các thành tựu phát triển, vị thế của đất nước để quốc hiệu Việt Nam mãi là niềm tự hào của dân tộc là sự khẳng định vị thế độc lập và chủ quyền đất nước.

Đối với Thừa Thiên Huế, càng tự hào hơn khi chính vùng đất kinh kỳ này đã khai sinh quốc hiệu Việt Nam, các công trình nghiên cứu sẽ làm sáng tỏ các giá trị lịch sử, văn hóa mà nhiều thế hệ đã xây đắp nên, là cơ sở góp phần cùng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân thực hiện thành công Nghị quyết 54 của Bộ Chính trị.

Tinhuytthue.vn