Gần một năm qua, việc khai báo nhật kí khai thác điện tử thông qua ứng dụng điện thoại thay cho cách làm truyền thống đã trở thành thói quen đối với nhiều bà con ngư dân tại phường Thuận An – địa phương sở hữu đội tàu khai thác biển xa lớn nhất của TP Huế. Theo đó, khoảng 01 – 02 tiếng trước khi cập cảng, mỗi ngư dân với mỗi tài khoản riêng trên Hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (gọi tắt là eCDT) sẽ khai báo online từ Thông tin tàu; Nhật kí khai thác; Sản lượng cho đến Nguồn gốc thủy sản… Các thông tin này sẽ nhanh chóng được cán bộ Cảng cá nắm bắt, xử lí, từ đó rút ngắn thời gian làm thủ tục ra, vào cảng, đồng thời góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm của ngư dân trong việc hiện các quy định pháp luật về chống khai thác IUU. Ngư dân Lê Văn Ngọc chia sẻ: “Thời gian gần đây, Cảng cá bắt đầu đưa vào ứng dụng công nghệ khai báo nhật kí khai thác, tôi thất rất thuận tiện cho ngư dân, thao tác nhanh và tránh sai sót”.

“Từ khi đưa vào triển khai ứng dụng eCDT, các thủ tục hành chính tại cảng được rút ngắn thời gian hơn. Trong đó phần nguồn gốc các loài thủy sản được hiển thị rõ ràng, minh bạch, giúp cho công tác kiểm soát của cán bộ Cảng cá được thuận tiện hơn”  ông Hồ Nguyễn Minh Hiển, đại diện Cảng cá Thuận An chia sẻ.

Hiện đại hóa nghề cá là yêu cầu tất yêu trong giai đoạn mới.

Cùng với hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử, hệ thống quản lý hoạt động của người và phương tiện trong khu vực biên giới biển được triển khai từ đầu năm nay đã và đang đóng vai trò là “cánh tay đắc lực” hỗ trợ các ban ngành, địa phương, đặc biệt là lực lượng chức năng. Được tích hợp thiết bị giám sát hành trình (VMS) qua định vị vệ tinh, cho phép theo dõi chính xác vị trí và hành trình của từng con tàu trên biển mỗi 02 giờ đồng hồ, đồng thời phát tín hiệu cảnh báo khi có nguy cơ xâm phạm vùng biển nước ngoài, hệ thống không chỉ góp phần ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật trên biển, đây còn là công cụ quan trọng để lực lượng chức năng tổ chức cứu hộ, cứu nạn hiệu quả khi xảy ra tình huống khẩn cấp. Đến nay, toàn TP Huế có hơn 1.100 tàu cá đã được đăng ký và số hóa thông tin trên hệ thống cơ sở dữ liệu; số tàu cá xa bờ đã lắp đặt giám sát vệ tinh VMS là 436 chiếc, đạt tỷ lệ 100%.

Mới đây, Thành phố Huế là một trong năm địa phương được Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá cao trong phòng chống khai thác IUU và gỡ “thẻ vàng” của EC. Thiếu tá Nguyễn Minh Phú, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Thuận An cho biết: “Đơn vị cũng đã chỉ đạo cho Trạm Kiểm soát Biên phòng Thuận An tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kiểm tra kiểm soát các phương tiện ra vào, tạo thuận tiện cho bà con ngư dân, an ninh quốc phòng tiếp tục được giữ vững”.

Lực lượng chức năng làm chủ công nghệ giám sát, quản lý tàu cá.

Hướng tới một nghề cá xanh, sạch và bền vững đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế theo tinh thần Nghị quyết 54 đề ra, bên cạnh những thuận lợi, vẫn còn một số khó khăn có thể kể đến như: đội tàu hiện hữu ngày càng xuống cấp, gây khó khăn cho công tác kiểm định; nguồn lợi thủy sản trên các ngư trường đang suy giảm, dẫn đến sản lượng khai thác của bà con còn thấp. Để khắc phục những khó khăn trên, tăng cường ứng dụng công nghệ mới, cách làm mới theo hướng giảm sản lượng, tăng giá trị khai thác được xem là giải pháp chiến lược giúp ngành thủy sản địa phương phát triển bền vững trong thời gian tới. Ông Trần Quang Nhất, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản thành phố Huế cho biết: “Ngành sẽ từng bước chuyển đổi nghề nghiệp cho bà con ngư dân theo hướng giảm cường lực khai thác, nâng cao giá trị thủy sản, đối với các tàu xa bờ tiếp tục nghiên cứu cải tiến, trang bị kiến thức, kĩ thuật đánh bắt hiện đại giúp ngành thủy sản phát triển bền vững hơn trong tương lai”.

Trong bối cảnh đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới với nhiều yêu cầu được đặt ra, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào quản lý khai thác thủy sản là hướng đi tất yếu, tạo nền tảng cho sự phát triển hiện đại cơ sở hạ tầng nghề cá. Đây cũng chính là bước cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 54 của Bộ Chính trị, đưa Thành phố Huế tiến gần hơn tới mục tiêu trở thành địa phương mạnh về biển, làm giàu từ biển một cách bền vững.

Thành Nhân