Phát biểu khai mạc lễ hội, đồng chí Hoàng Thăng Long - Chủ tịch UBND phường Thủy Biều, Trưởng Ban tổ chức lễ hội cho biết, từ bước đi đầu tiên với tên gọi “Ngày hội giới thiệu sản phẩm địa phương phường Thủy Biều” vào năm 2010 và giá trị của sản phẩm quả Thanh trà đang còn chưa biết đến, đến thời điểm này lễ hội đã đổi thay rất nhiều. Hiện nay, thanh trà Thủy Biều giờ đây trở thành tài sản chung, niềm tự hào của người dân trên địa bàn nói riêng và người dân trồng Thanh trà trên toàn tỉnh nói chung. Lễ hội sẽ là sản phẩm du lịch độc đáo của địa phương, thúc đẩy du lịch Thuỷ Biều phát triển theo hướng cộng đồng gắn kết với mô hình nhà vườn, nhà rường cổ kính và văn hóa bản địa, đóng góp vào sự phát triển chung của du lịch thành phố và toàn tỉnh.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Trần Song nhấn mạnh, Lễ hội Thanh trà 2018 thể hiện định hướng, ý tưởng và quyết tâm cao, xuyên suốt của Tỉnh, Thành phố không chỉ tiên phong trong xây dựng thương hiệu “Thanh trà Huế” trên thị trường, mà còn tạo ra một sản phẩm cụ thể, một món quà cho ngành Du lịch, cho người dân Huế; tạo thêm một điểm đến văn hóa - du lịch, qua đó góp phần quảng bá, giới thiệu đất nước, con người, truyền thống văn hóa đến du khách bốn phương.

Lễ hội Thanh trà Huế được mở rộng với quy mô toàn tỉnh thu hút khoảng 100 gian hàng, bên cạnh những gian hàng thanh trà của những hộ nông dân được tuyển chọn từ những vườn có trái ngon nhất để giới thiệu đến công chúng của các địa phương trồng Thanh trà như: Thủy Biều (TP Huế), Phong Thu (huyện Phong Điền), Hương Vân (thị xã Hương Trà), Dương Hòa (thị xã Hương Thủy), còn có các gian trưng bày giới thiệu đến người dân và du khách các loại nông sản được chế biến từ thanh trà, như: bánh canh thanh trà, thanh trà rim, chè thanh trà, súp thanh trà, nem rán thanh trà,... do các đầu bếp đến từ các trường dạy nghề và một số chuyên gia ẩm thực thực hiện.

Trong khuôn khổ lễ hội còn có nhiều hoạt động phong phú như:  Hội thi “Trái ngon Thanh trà”, “Lễ cung tiến đặc sản Thanh trà tại đình làng Nguyệt Biều và Lương Quán”; Hội thi “Bữa cơm gia đình” với nguồn thực phẩm tại địa phương; Hội thảo khoa học về cung ứng sản phẩm Thanh trà; Triển lãm tranh, ảnh nghệ thuật liên quan đến Thanh trà và các hoạt động lao động sản xuất tại địa phương; Xây dựng dịch vụ lựa chọn Thanh trà tại vườn bằng con đường thanh trà; Hội thi “Tiếng hót chim chào mào lần thứ III năm 2018”; các gian hàng "Nông sản - Thủ công - Ẩm thực"; các hoạt động văn hóa nghệ thuật, trò chơi dân gian...

Ngay sau lễ khai mạc, đã diễn ra nghi lễ “Cung tiến Thanh trà” bằng đường sông từ hai đình Làng Lương Quán và Nguyệt Biều đến Đại Nội Huế. Đây là một nghi lễ được Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với địa phương tổ chức nhằm tái hiện và tôn vinh giá trị của trái ngon Thanh trà, một đặc sản được tiến vua trong thời phong kiến. Buổi lễ cung tiến diễn ra với các nghi lễ: Lễ tiếp nhận diễn ra ngay tại cửa Ngọ Môn; lễ cung tiến hoa quả được thực hiện đúng như trong tài liệu đã ghi chép: Thị vệ là người thay cho triều đình tiếp nhận lễ vật cung tiến; từ đây mới đưa vào dâng tại các miếu thờ (Thế Miếu, Triệu Miếu) và sau cùng là lễ đáp lòng thành. Theo sử liệu, dưới thời Nguyễn, hàng năm, các loại thực phẩm, các đặc sản của địa phương đều được tuyển chọn kỹ càng để dâng tiến vào cung vua. Trái Thanh trà là một đặc sản nổi tiếng của phủ Thừa Thiên, hàng năm đều được dâng tiến vua triều Nguyễn theo nghi thức nói trên.

Lễ hội Thanh trà Huế diễn ra trong 4 ngày (từ ngày 31/8 đến 02/9/2018) với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn, là một hoạt động nhằm quảng bá, mở rộng thị trường phân phối sản phẩm quả thanh trà đến nhiều địa phương trong cả nước. Đây cũng là cơ hội nâng tầm thương hiệu các đặc sản của Cố đô Huế, kết hợp phát triển du lịch và góp phần nâng cao đời sống cho người dân.

Quang Phong