Mối lo xét tuyển từ kết quả học bạ

Thống kê của Bộ GD - ĐT cho thấy, tổng chỉ tiêu tuyển sinh của năm 2019 là 489.637, trong đó chỉ tiêu xét tuyển bằng kết quả thi THPT là 341.840 (tương đương năm 2018); số chỉ tiêu theo học phương thức khác (học bạ, đánh giá năng lực, kết hợp,…) là 147.797 (tăng 36.000 so với năm 2018); chỉ tiêu khối ngành sư phạm là 46.285. Trong các phương thức này, nổi lên vấn đề xét tuyển bằng học bạ, khi một số trường mạnh dạn mở rộng tỷ lệ tuyển thẳng tới 30% hoặc nhiều hơn. Cùng với đó, khi chưa có kết quả công nhận tốt nghiệp THPT, một số trường đã nhanh chóng công bố kết quả trúng tuyển của thí sinh theo cách này, như vậy có thể khiến thí sinh mất cơ hội vào những trường khác.

Không những thế, PGS.TS. Hoàng Minh Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, giáo dục đại học ngày càng cạnh tranh, tuyển sinh như vậy là cạnh tranh không lành mạnh, không bình đẳng giữa các trường. Do đó, Bộ GD - ĐT cần xử lý nghiêm để bảo đảm cơ hội cạnh tranh trong công tác tuyển sinh của các trường.

Thực tế, việc xét học bạ để tuyển sinh phổ biến với các trường top dưới. GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Trưởng ban Đào tạo và sau đại học, Đại học Quốc gia Hà Nội nhìn nhận, các trường top trên ít xét học bạ do thiếu sự tin tưởng. “Tôi đề nghị Bộ GD - ĐT cần thống kê giữa xếp loại học bạ và kết quả thi THPT. Từ đó, xem xét để đánh giá lại, liệu kết quả từ học bạ có chính xác không?”, ông Đức đặt vấn đề.

Công khai danh sách thí sinh trúng tuyển 

Chia sẻ về công tác tuyển sinh, PGS.TS. Nguyễn Thị Kim Phụng - Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ GD - ĐT  cho biết, Bộ cho phép các trường tự chủ trong tuyển sinh. Tuy nhiên, các trường tuyển sinh bằng nhiều phương thức cần xác định tỷ lệ hợp lý cho mỗi phương thức. Cần có thống kê, phân tích để xem xét giữa các phương thức có chênh nhau không? Phân tích chất lượng sinh viên tuyển sinh từ các phương thức xem có sự chênh nhau không? Đây là cơ sở để có những điều chỉnh bảo đảm chất lượng đào tạo.

Đồng thời, bà Phụng nhấn mạnh, Bộ  cho phép các trường tự chủ trong tuyển sinh nhưng trường nào tuyển vượt chỉ tiêu thì nhà trường và các cá nhân liên quan phải chịu trách nhiệm. Cụ thể, các trường vi phạm quy định về đối tượng, điều kiện, chỉ tiêu tuyển sinh thì bị xử lý cụ thể là trừ chỉ tiêu năm tiếp sau, xử phạt hành chính và không được tự xác định chỉ tiêu tuyển sinh trong 5 năm tiếp theo. Đồng thời, khi xác định đề án tuyển sinh các trường phải xác định đúng đội ngũ giảng viên, tránh tình trạng gian lận giảng viên. Còn vấn đề nếu xét tuyển học bạ phải nêu rõ ràng điểm chuẩn, không mập mờ.

“Trong tự chủ tuyển sinh, không phải các trường muốn làm gì cũng được mà phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra vi phạm. Theo đó, sắp tới các trường phải báo cáo và công khai toàn bộ danh sách thí sinh trúng tuyển để xã hội giám sát và chúng ta giám sát lẫn nhau. Nếu các trường tuyển sinh chui, tuyển sinh lậu sẽ bị phạt trong vòng 5 năm không được tự chủ tuyển sinh”, bà Phụng cho biết.

Xây dựng nền giáo dục đại học có chất lượng

Trao đổi tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD - ĐT Phùng Xuân Nhạ cho rằng, các trường quan tâm tới tuyển sinh nhưng điều cần quan tâm hơn là quá trình đào tạo và chuẩn đầu ra. Tự chủ đại học là trục xuyên suốt, tuyển sinh chỉ là 1 khâu, một đại học phát triển bền vững là phải nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, gắn kết với người sử dụng lao động, cộng đồng. Các trường phải tập trung vào đào tạo, nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, gắn kết đào tạo với sử dụng lao động.

Muốn vậy, các trường phải thực hiện đúng cam kết với người học về điều kiện bảo đảm chất lượng. Phải chú trọng kiểm định chương trình đào tạo, kiểm định cơ sở đào tạo, duy trì sự cạnh tranh công bằng, tránh gây nghi ngờ về chất lượng đào tạo khi có những vấn đề không minh bạch, không thực chất. Lãnh đạo ngành giáo dục khẳng định, trường đại học nào chất lượng kém sau một thời gian không cải thiện được sẽ phải đóng cửa, từ đó, hệ thống đại học các trường cạnh tranh bình đẳng về chất lượng. Tránh trường hợp có những góc khuất, điểm tối, tạo ra nghi ngờ trong xã hội, người sử dụng lao động về chất lượng giáo dục đại học Việt Nam.

“Vì một nền giáo dục đại học có chất lượng, chúng ta phải nhìn thẳng để đưa ra giải pháp thay đổi. Tôi có niềm tin chúng ta sẽ xây dựng được một nền giáo dục đại học có chất lượng, bởi chất lượng phổ thông không thấp, nhu cầu học đại học của thị trường hơn 96 triệu dân lớn, thị trường lao động cần rất nhiều nhân lực chất lượng cao, đó là yếu tố thuận lợi của đại học” - Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói.

daibieunhandan.vn