Đây là dịp để toàn ngành nhìn lại chặng đường vừa qua, tôn vinh những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến và khẳng định quyết tâm đổi mới, sáng tạo, phát huy truyền thống thi đua yêu nước mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khởi xướng. Nhân sự kiện ý nghĩa này, Văn Hóa đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy, Phụ trách công tác Thi đua - Khen thưởng của Bộ VHTTDL, về những thành tựu của ngành trong phong trào thi đua giai đoạn 2021-2025 và định hướng thời gian tới.

Phóng viên: Thưa Thứ trưởng, nhìn lại giai đoạn 2021- 2025, ngành VHTTDL đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Thứ trưởng đánh giá như thế nào về những thành tựu nổi bật trong giai đoạn này?

- Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy: Đây thực sự là giai đoạn đầy thử thách nhưng cũng rất tự hào của ngành VHTTDL. Thành tựu lớn nhất của chúng ta là đã khẳng định được vị thế và phát huy mạnh mẽ giá trị cốt lõi của ngành trong tương quan chung của đất nước.

Với tinh thần “vượt qua tư duy nhiệm kỳ, kiến tạo phát triển” đã giúp toàn ngành phát triển bứt phá trong xây dựng thể chế, chính sách. Số lượng văn bản quy phạm pháp luật được ban hành trong giai đoạn này là nhiều nhất từ trước đến nay, góp phần tạo nền tảng pháp lý và động lực để ngành tiếp tục phát triển bền vững. Giai đoạn 2021- 2025, ngành đã chủ trì xây dựng, trình cấp thẩm quyền ban hành 122 văn bản quy phạm pháp luật, gồm 4 luật, 29 nghị định, 1 quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 88 thông tư.

Ngành VHTTDL đã chủ trì, phối hợp với các Ban, Bộ, ngành Trung ương tham mưu kịp thời cho Bộ Chính trị tổ chức thành công Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng về lĩnh vực văn hóa; trình Ban Bí thư cho phép tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 80 năm Đề cương Văn hóa Việt Nam; phối hợp tổ chức thành công các lễ kỷ niệm trọng đại: 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ; 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9.

Điểm nhấn đặc biệt là ngành đã tham mưu với Chính phủ trình Quốc hội thông qua Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 với nhiều chính sách khơi thông nguồn lực, tạo nền tảng phát triển bền vững, đồng thời trình Thủ tướng Chính phủ ban hành hai quy hoạch và hai chiến lược quan trọng: Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa - thể thao; Quy hoạch hệ thống du lịch (giai đoạn 2021- 2030, tầm nhìn 2045); Chiến lược phát triển văn hóa và Chiến lược phát triển thể dục thể thao đến năm 2030.

Cùng với sự chuyển đổi mạnh mẽ tư duy từ “làm văn hóa” sang “quản lý nhà nước về văn hóa”, tiệm cận định hướng quản trị phát triển văn hóa, lãnh đạo Bộ đã chú trọng đổi mới phương thức lãnh đạo, tăng cường phân cấp, phân quyền, đẩy mạnh cải cách hành chính và ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý. Nguồn lực xã hội hóa được huy động mạnh mẽ, ngân sách nhà nước sử dụng đúng mục tiêu, qua đó góp phần thúc đẩy các lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể dục thể thao, du lịch, báo chí - truyền thông, xuất bản… phát triển đồng bộ, gắn kết chặt chẽ với các mục tiêu kinh tế - xã hội.

Hoạt động văn hóa, nghệ thuật đã đa dạng, linh hoạt hơn, lấy người dân làm trung tâm và cơ sở làm nền tảng. Toàn ngành kiên trì kiến tạo môi trường văn hóa lành mạnh, coi đây là tiền đề để xây dựng con người Việt Nam “tự tin, tự chủ, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc”. Công tác bảo tồn, phát huy di sản đạt nhiều kết quả: Nhiều giá trị văn hóa truyền thống được gìn giữ, phát triển thành sản phẩm văn hóa, du lịch hấp dẫn, tạo việc làm và thay đổi cơ cấu kinh tế địa phương.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đi vào thực chất, nhiều giá trị văn hóa tiêu biểu của đồng bào dân tộc thiểu số được phục hồi, lan tỏa. Đặc biệt, công nghiệp văn hóa bước đầu đã khẳng định vị thế với nhiều hướng đi sáng tạo, từng bước chuyên nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh, hội nhập quốc tế, đóng góp thiết thực vào quảng bá hình ảnh Việt Nam.

Ở lĩnh vực thể thao, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 70- KL/TW (2024) về phát triển thể dục, thể thao trong giai đoạn mới. Phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ” lan tỏa mạnh. Thể thao thành tích cao đã khẳng định vị thế, có nhiều bước tiến quan trọng tại các đấu trường khu vực và quốc tế: Liên tục xếp top 3 SEA Games, dẫn đầu SEA Games 31 và 32; tại ASIAD 19 (2023) giành 3 HCV, 5 HCB, 19 HCĐ, đứng thứ 21/45 quốc gia. Đội tuyển bóng đá nữ lần đầu dự World Cup; bóng chuyền nữ đoạt huy chương Cúp bóng chuyền thế giới; Futsal nữ vô địch Đông Nam Á; bóng đá nam vô địch AFF Cup 2024 và U23 Đông Nam Á 2025. Thể thao người khuyết tật cũng khẳng định vị thế với thành tích huy chương tại các kỳ Paralympic (2016, 2021, 2024).

Du lịch trở thành điểm sáng trong bức tranh kinh tế, xã hội với tăng trưởng ấn tượng như nhận định của Thủ tướng Chính phủ. Điều này thể hiện qua việc du lịch Việt Nam vinh dự được bình chọn là điểm đến hàng đầu khu vực và thế giới trong 5 năm liên tục. Báo chí, xuất bản đang trở thành mạch dẫn tri thức, kết nối niềm tin, tiếp tục là diễn đàn của nhân dân, tiên phong tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cổ vũ mô hình hay, cách làm tốt.

Phong trào thi đua yêu nước của Bộ trong giai đoạn qua đã được tổ chức triển khai như thế nào để tạo động lực cho các thành tựu, thưa Thứ trưởng?

- Phong trào thi đua yêu nước và công tác khen thưởng giai đoạn 2021-2025 đã được Bộ VHTTDL phát động sâu rộng đến cơ sở, tạo chuyển biến rõ nét về chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, công chức, viên chức, huấn luyện viên, vận động viên. Chất lượng hoạt động văn hóa, thể dục thể thao, du lịch trên cả nước được cải thiện; những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc tiếp tục được bảo tồn và phát huy, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Bộ VHTTDL đã bám sát và triển khai đồng bộ, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021- 2025; Kết luận của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021; ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các nghị quyết thường kỳ của Chính phủ. Với tinh thần “3 Quyết tâm, 4 Chủ động, 5 Hiệu quả” và phương châm hành động xuyên suốt “Quyết liệt hành động - Khát vọng cống hiến”, Bộ đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước, tạo động lực mạnh mẽ cho toàn ngành.

Năm 2021, năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, cũng là thời điểm dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Quán triệt phương châm “Đoàn kết, kỷ cương, đổi mới, sáng tạo, khát vọng phát triển” của Chính phủ, Bộ VHTTDL đã phát động phong trào “Đoàn kết, sáng tạo, thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, vừa bảo đảm “mục tiêu kép” phòng, chống dịch, vừa khích lệ toàn ngành phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ.

Tiếp nối kết quả đó, năm 2022, Bộ triển khai Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ về điều hành kinh tế, xã hội, phát động phong trào thi đua với phương châm “Kỷ cương, chuyên nghiệp, sáng tạo, hiệu quả”, tạo khí thế sôi nổi, góp phần xây dựng nền tảng thực hiện các mục tiêu 5 năm.

Năm 2023, Bộ tiếp tục cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII, các nghị quyết chuyên đề về phát triển văn hóa và Kết luận Hội nghị Văn hóa toàn quốc, phát động phong trào với chủ đề “Chủ động, sáng tạo, linh hoạt, quyết liệt, hiệu quả”, nhấn mạnh đổi mới tư duy, hướng tới phát triển bền vững. Năm 2024, kế thừa thành quả năm 2023, Bộ VHTTDL tổ chức phong trào thi đua “Phát huy vai trò động lực của văn hóa, thể thao và du lịch đối với sự phát triển bền vững đất nước”. Dưới sự chỉ đạo quyết liệt, khoa học và linh hoạt của lãnh đạo Bộ cùng sự vào cuộc của toàn ngành, công tác văn hóa, thể thao và du lịch đạt nhiều kết quả quan trọng.

Năm 2025, năm cuối của Kế hoạch 5 năm 2021-2025, Bộ VHTTDL tiếp tục bám sát Nghị quyết Đại hội XIII, phát động phong trào “Kiên định mục tiêu, khơi thông nguồn lực, phát triển bền vững”. Với tinh thần “Văn hóa là nền tảng - Thông tin là mạch dẫn - Thể thao là sức mạnh - Du lịch là nhịp cầu kết nối”, ngành VHTTDL phấn đấu hoàn thành toàn diện các mục tiêu kinh tế, xã hội. Các phong trào thi đua gắn với những sự kiện trọng đại của đất nước như kỷ niệm 78 và 80 năm Ngày thành lập ngành Văn hóa, 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân, hay đợt thi đua đặc biệt chào mừng Đại hội Thi đua yêu nước Bộ VHTTDL năm 2025 và 80 năm Quốc khánh 2.9 đều tạo sức lan tỏa sâu rộng.

Với sự chỉ đạo quyết liệt, sáng tạo và đồng bộ của lãnh đạo Bộ, các phong trào thi đua của Bộ VHTTDL đã tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, qua đó góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế, xã hội, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, xây dựng nền hành chính hiện đại, bền vững.

Hướng tới Đại hội Thi đua yêu nước và giai đoạn 2026-2031, ngành VHTTDL sẽ đặt ra những định hướng gì cho các phong trào thi đua, thưa Thứ trưởng?

- Bám sát Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, Chiến 

lược phát triển kinh tế, xã hội 10 năm 2021- 2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội 5 năm 2026-2031, ngành VHTTDL tiếp tục khẳng định vị thế, góp phần gia tăng “sức mạnh mềm” quốc gia, phát huy nguồn lực văn hóa.

Ngành tiếp tục đổi mới với mục tiêu, phương pháp quản lý toàn diện, xuất phát từ nhân dân, phục vụ nhân dân, lấy nhân dân làm trung tâm với cốt lõi là bảo đảm các quyền của con người, quyền và nghĩa vụ công dân liên quan đến ngành; coi con người là trung tâm trong chiến lược phát triển.

Đồng thời khơi dậy niềm tự hào dân tộc, khát vọng sáng tạo, cống hiến từ văn hóa, vì văn hóa, vì sự phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới. Đẩy mạnh cải cách thể chế; lấy con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của cải cách; thể chế phát triển hài hòa gắn với tổng thể; đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là xu hướng tất yếu trong bối cảnh kinh tế số, xã hội số, công dân số; khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực mạnh mẽ đưa đất nước tiến lên trong kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường.

Toàn ngành VHTTDL tiếp tục quán triệt, tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thi đua, khen thưởng; đẩy mạnh phong trào thi đua gắn với việc “học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Ngành cũng đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin để đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp tổ chức các phong trào thi đua theo hướng tập trung về cơ sở, bám sát nhiệm vụ chính trị, trọng tâm, cấp bách; phát động các hình thức thi đua phong phú, có chủ đề, tiêu chí cụ thể, nội dung thiết thực.

Toàn ngành tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua do cấp trên phát động; lồng ghép triển khai nội dung thi đua trong thực hiện nhiệm vụ công tác; thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI và Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

Trước thềm Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ IV của Bộ VHTTDL, Thứ trưởng kỳ vọng gì vào phong trào thi đua yêu nước trong giai đoạn tới, đồng thời có thông điệp gì gửi tới đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành?

- Phong trào thi đua yêu nước là động lực mạnh mẽ thúc đẩy mọi tầng lớp nhân dân phát huy tài năng, trí tuệ, sáng kiến, thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới, phát triển đất nước và xây dựng nền văn hóa, con người Việt Nam. Từ thực tiễn phong trào đã xuất hiện ngày càng nhiều gương người tốt, việc tốt, điển hình tiên tiến trên mọi lĩnh vực và khắp mọi miền Tổ quốc, những tấm gương lao động tiêu biểu trên các mặt trận văn hóa, báo chí - xuất bản, thể dục thể thao, du lịch. Nhiều tập thể, cá nhân tài năng, sáng tạo đã đóng góp thiết thực cho đất nước.

Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ IV năm 2025 của Bộ VHTTDL là sự kiện chính trị quan trọng, ngày hội lớn của toàn ngành. Đại hội không chỉ tổng kết, đánh giá các phong trào thi đua giai đoạn qua mà còn biểu dương, tôn vinh tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, những nhân tố làm nên thành tựu nổi bật của ngành. Đồng thời, Đại hội khẳng định tinh thần đoàn kết, quyết tâm đổi mới, sáng tạo; khơi dậy khát vọng cống hiến vì sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn với phát triển du lịch bền vững và thể thao thành tích cao.

Thi đua yêu nước chính là động lực để ngành VHTTDL vượt qua mọi khó khăn, tạo nên sự bứt phá mới. Tôi tin rằng, với truyền thống đoàn kết, sáng tạo và sự đồng lòng của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, phong trào thi đua sẽ tiếp tục khơi dậy tinh thần cống hiến, đổi mới, sáng tạo, biến khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc thành hiện thực. Lãnh đạo Bộ VHTTDL đề nghị toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần trách nhiệm, không ngừng sáng tạo, hăng hái thi đua, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Mỗi cá nhân, mỗi đơn vị hãy biến tinh thần thi đua thành hành động cụ thể, góp phần xây dựng ngành VHTTDL ngày càng phát triển, đóng góp xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

 Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!

https://baovanhoa.vn/