Yêu, tôn trọng và hòa đồng

“Chúng tôi - những người làm nghiên cứu về khoa học tự nhiên, rất cảm phục Tippi, về tình yêu, những kiến thức, hiểu biết đối với thiên nhiên và động vật hoang dã” - PGS. TS. Vũ Văn Liên - Phó Tổng giám đốc Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam chia sẻ trong buổi giao lưu “Tippi hoang dã - Làm bạn với thiên nhiên” được tổ chức cuối tuần qua.

Tippi sinh năm 1990 tại Namibia và sống ở đây suốt 10 năm đầu đời. Bố mẹ cô là Alain Degré và Sylvie, hai nhà nhiếp ảnh và làm phim nổi tiếng người Pháp, tác giả của những bộ phim tài liệu hấp dẫn và đầy chất thơ như “Sa mạc bí ấn Kalahari”, “Trở về thung lũng sư tử”… Lòng say mê thiên nhiên hoang dã của họ đã truyền sang cô con gái Tippi. Họ luôn để mắt đến cô nhưng không ngăn cản cô hòa mình với thiên nhiên, kết bạn với động vật hoang dã, thích nghi với điều kiện sống khắc nghiệt và trưởng thành mạnh mẽ.

Thế giới của Tippi là chú tắc kè hoa Léon, bác voi Abu, là báo hoa mai J&B, khỉ đầu chó Cyndie, sư tử Mufasa… Đặc biệt, cô bé có thể nói chuyện với chúng, hiểu được đặc tính của từng loài. Chẳng hạn như: “Mọi người đều cho rằng tắc kè hoa thay đổi màu sắc để lẩn trốn, nhưng không phải đâu. Nó đổi màu theo tâm trạng: Hài lòng, giận dữ, sợ hãi… và theo ánh sáng, đêm tối, nóng lạnh…”.

“Tại sao Tippi sống được với các loài động vật như thế, có thể nói là ăn cùng, ở cùng, chơi cùng, đi xa thì nhớ, về thì vui?” - PGS. TS. Vũ Văn Liên đặt câu hỏi và tự giải thích, đó là xuất phát từ tình cảm tận đáy lòng. Tippi thể hiện tình cảm ấy bằng ánh mắt, cử chỉ rất thân thiện nhưng đôi lúc cũng quyết liệt, từ đó động vật hiểu tình cảm của Tippi dành cho các loài. Tippi yêu, tôn trọng, hòa đồng, bình đẳng, coi các loài động vật hoang dã là bạn.

Thực tế, có những loài bản năng tự nhiên rất nguy hiểm, như voi, báo, sư tử, cá sấu… nhưng nếu con người làm bạn và ra lệnh được cho chúng, thì chúng trở nên an toàn và thân thiện. PGS. TS. Vũ Văn Liên kết luận: “Chính nhờ tình yêu, Tippi hiểu được điều đó, đồng thời học được từ thiên nhiên, từ các loài kho kiến thức khổng lồ, hiểu được tính cách của mỗi loài, cách làm quen và giữ khoảng cách nhất định với loài nọ, loài kia”.

Hành trình kỳ diệu của Tippi trong thế giới thiên nhiên hoang dã đã được xuất bản thành sách. Trong đó, ấn bản “Tippi hoang dã” vừa được NXB Kim Đồng tái bản lần thứ 3 tại Việt Nam. Đại diện NXB Kim Đồng cho biết, “Tippi đã dạy cho chúng ta bài học về tình yêu ban sơ giữa con người và thiên nhiên, về ứng xử hòa thuận, về lòng khoan dung, biết chấp nhận những điều khác biệt trong một thế giới quá đỗi khác biệt và lạ lùng”.

Kết nối trở lại với thiên nhiên

Theo Lê Thị Kim Ngân, Điều phối giáo dục và nâng cao nhận thức, Trung tâm Nghiên cứu và bảo tồn động vật hoang dã (Save Vietnam’s Wildlife), trường hợp của Tippi đã đặt ra những bài học về hòa đồng với thiên nhiên, làm bạn với động vật hoang dã. Bởi “con người vốn gần gũi với thiên nhiên, nhưng sống ở thành thị lâu nên bị ngắt kết nối, không còn cảm giác đó nữa”.

Trẻ em, nhất là ở thành phố, suốt ngày làm bạn với máy tính, máy tính bảng, điện thoại thông minh. Các video trên mạng liên quan đến thiên nhiên, động vật hoang dã rất hiếm, và nếu có, các em cũng không thích xem. Dần dà, những kiến thức về tự nhiên ngày càng ít. Như bản thân Tippi khi lớn lên và chuyển nơi ở (về Paris, Pháp), sự kết nối của cô với thiên nhiên và động vật hoang dã cũng giảm bớt, mặc dù bây giờ cô vẫn tích cực với hoạt động bảo tồn và làm phim tài liệu.

Hiểu được điều này, thời gian qua, Ngân và các đồng nghiệp tại Save Vietnam’s Wildlife đã tổ chức hoạt động trải nghiệm tại Vườn Quốc gia Cúc Phương (Ninh Bình) cho trẻ em 5 tuổi và học sinh tiểu học trên địa bàn huyện Nho Quan, nhằm tạo điều kiện cho các em gần gũi với thiên nhiên, hiểu tầm quan trọng của bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là động vật hoang dã, từ đó thay đổi thói quen, hành vi, để sống thân thiện hơn với thiên nhiên.

“Ban đầu mọi người còn e dè vì chưa biết hiệu quả ra sao, nhưng bây giờ nhiều giáo viên đã chủ động xin được tham gia, và hầu hết, cả giáo viên và học sinh, đều muốn tham gia lần thứ hai” - Lê Thị Kim Ngân cho biết. “Mọi người đều ý thức được cần bảo vệ thiên nhiên. Chúng tôi chỉ giúp thúc đẩy mọi người hành động cụ thể và đúng cách”.

Trong bối cảnh môi trường tự nhiên đang bị đe dọa nghiêm trọng, đe dọa cuộc sống con người, thì những câu chuyện truyền cảm hứng như của Tippi sẽ giúp mọi người hiểu hơn về thiên nhiên, từ đó hành động đúng để bảo vệ và làm bạn với thiên nhiên một cách hiệu quả, bền vững. Bởi như Lê Thị Kim Ngân nói, “mỗi loài, cả động vật và thực vật, đều có mối liên hệ với nhau và và liên hệ với con người”.

daibieunhandan.vn