Thư trả lời của IMF

Bức thư được gửi đi sau sự cố nội dung cuộc họp kín qua điện thoại ngày 19.3 của các quan chức IMF bị đăng tải công khai trên trang WikiLeaks. Những nhân vật bị nghe lén được cho là Iva Petrova và Delia Velculescu - 2 đại diện của IMF từng tham gia đàm phán với Hy Lạp, và Giám đốc IMF tại châu Âu Poul Thomsen. Theo nội dung bản ghi âm, các quan chức IMF đang tìm cách gây áp lực buộc Hy Lạp và các chủ nợ châu Âu phải hành động nhanh chóng nếu như không muốn Hy Lạp lâm vào tình cảnh vỡ nợ vào tháng 7 tới, khi đất nước này phải trả khoản nợ 4 tỷ USD cho IMF và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB). Cụ thể, các quan chức IMF đang tìm cách đẩy Hy Lạp đến sát bờ vỡ nợ nhằm ép nước này tăng cường chính sách thắt lưng buộc bụng trong cuộc đàm phán sắp diễn ra, bởi theo như lời các quan chức IMF, chỉ đến khi không còn khả năng thanh khoản, Hy Lạp mới chịu hành động.

Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras đã lập tức viết thư gửi giám đốc IMF Christine Lagarde yêu cầu IMF giải thích việc sắp đặt “sự kiện” khủng hoảng có phải là quan điểm chính thức của Quỹ hay không. Chỉ một ngày sau, Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras đã nhận được bức thư trả lời với ngôn từ mạnh mẽ. Trong thư, giám đốc IMF Christine Lagarde nhấn mạnh IMF chỉ có thể hỗ trợ một chương trình thực tế và đáng tin cậy để dần dần đưa Hy Lạp thoát khỏi nợ nần nhưng một chương trình như vậy “còn rất lâu nữa” mới có thể hoàn thành. Giám đốc IMF khẳng định, tổ chức này tiến hành đàm phán với thái độ tích cực, không đe dọa các bên và không sử dụng những thông tin rò rỉ. Lagarde cho biết nội dung chi tiết của cuộc họp sẽ được công bố để “nâng cao tính minh bạch”; đồng thời thể hiện thái độ hợp tác khi “kỳ vọng các cuộc thảo luận cá nhân” với Thủ tướng Hy Lạp về cách thức thúc đẩy thảo luận trong tương lai, cũng như cho phép đội ngũ IMF quay trở lại Athens để tiếp tục thảo luận. Bà Lagarde cũng lưu ý, các cuộc nói chuyện chỉ thành công khi Hy Lạp bảo đảm tôn trọng sự riêng tư của các cuộc thảo luận nội bộ và an toàn của các cá nhân tham gia, nhất trong bối cảnh các bên cực kỳ nhạy cảm với những lời phát biểu như hiện nay. Tuy nhiên, bà Lagarde đã khéo léo né tránh việc khẳng định hoặc phủ nhận kế hoạch của IMF nhằm “ép” Hy Lạp đứng trước nguy cơ khủng hoảng.

Rạn nứt giữa IMF và các chủ nợ châu Âu

Nội dung cuộc họp kín cũng cho thấy rạn nứt giữa IMF và các chủ nợ châu Âu sau 6 năm hợp tác với 3 gói cứu trợ tài chính. Theo thông tin rò rỉ, các quan chức IMF đã tính đến khả năng rút khỏi thỏa thuận cứu trợ Hy Lạp, trừ khi các chủ nợ châu Âu nhanh chóng đạt được thỏa thuận cải cách ở Hy Lạp và cắt giảm nợ cho nước này. Họ lo ngại rằng, cuộc trưng cầu dân ý được tổ chức ngày 23.6 tại Anh sẽ trì hoãn việc đánh giá các gói cứu trợ dành cho Athens, bởi các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ mất ít nhất 1 tháng cho sự kiện này và sẽ không muốn ngay lập tức quay trở lại các cuộc thảo luận về Hy Lạp. Trong khi đó, đây là một việc cần thiết để Athens tiếp tục nhận các hỗ trợ tài chính, tránh vỡ nợ trong bối cảnh đang phải đối phó với cuộc khủng hoảng di cư tồi tệ ở châu Âu. Bên cạnh đó, Giám đốc IMF tại châu Âu Poul Thomsen cho rằng, IMF nên gây áp lực lên Thủ tướng Đức Angela Merkel, người vẫn lo ngại việc cắt giảm nợ cho Hy Lạp có thể tạo tiền đề xấu ở châu Âu sau này. Ông gợi ý IMF nên nhắn nhủ bà Merkel cân nhắc cái gì tốn kém hơn: tiếp tục chương trình cứu trợ mà không có IMF hay lựa chọn giảm nợ để tiếp tục hợp tác.

Đây chỉ là biểu hiện mới nhất của tình trạng rạn nứt giữa các chủ nợ. Vào ngày 14.7 năm ngoái, một ngày trước khi Quốc hội Hy Lạp bỏ phiếu thông qua thỏa thuận cứu trợ mới mà nước này và các chủ nợ châu Âu vừa đạt được, IMF dọa sẽ không ủng hộ chương trình cứu trợ Hy Lạp trừ khi các nhà lãnh đạo châu Âu đồng ý giảm nợ thực sự. IMF có vai trò quyết định đối với bất cứ gói cứu trợ nào bởi tổ chức này không chỉ cung cấp tài chính mà còn giám sát việc Hy Lạp tuân thủ các điều khoản trong thỏa thuận. Vì vậy, quan điểm gay gắt của IMF đã tạo ra tình trạng đối đầu giữa IMF với Đức và các chủ nợ EU lâu nay vẫn lưỡng lự trong việc giảm thêm nợ cho Hy Lạp; đồng thời tạo thêm khó khăn cho Chính phủ của Thủ tướng Hy Lạp trong việc thuyết phục Quốc hội nước này thông qua thỏa thuận với EU.

Đại biểu nhân dân