Châu Âu ngày càng xa cách với Trung Quốc

Các nhà ngoại giao Trung Quốc đã có một năm tồi tệ ở châu Âu song những nỗ lực của họ trong tuần vừa qua vẫn không khiến tình hình tiến triển tốt đẹp hơn. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể phải đối mặt với sự hoài nghi và sự xa cách từ phía châu Âu, thậm chí còn nhanh hơn và lớn hơn so với Tổng thống Trump.

Mục tiêu quan trọng nhất ông Tập tại khu vực này là ngăn cản Liên minh châu Âu và Mỹ liên minh lại với nhau nhằm chống lại Trung Quốc. Chủ tịch Tập Cận Bình hy vọng sẽ đạt được bước đột phá tại Hội nghị Thượng đỉnh với các nhà lãnh đạo EU dự kiến diễn ra ngày 14/9 tới. Theo kế hoạch ban đầu, cuộc họp này sẽ được tổ chức ở Leipzig, Đức nhưng sau đó, do tác động từ đại dịch Covid-19 nên nó đã được chuyển sang thành họp trực tuyến.

Dù vậy, nguy cơ cuộc họp không đạt được kết quả như kỳ vọng vẫn rất cao. Vì thế, Chủ tịch Tập Cận Bình tuần qua đã cử Ngoại trưởng Vương Nghị tới 5 nước châu Âu để tiến hành một số cuộc trao đổi nhằm chuẩn bị cho hội nghị này. Tuy nhiên, chuyến thăm trên của người đứng đầu cơ quan ngoại giao Trung Quốc đã không "thuận buồm xuôi gió".

Trước đó, ông Vương Nghị hy vọng sẽ lắng nghe "tông giọng" mềm mỏng vốn quen thuộc từ châu Âu nhưng trong chuyến thăm này, Ngoại trưởng Trung Quốc đã rất ngạc nhiên trước thái độ ngần ngại và dè chừng đằng sau những cuộc tiếp đón chính thức từ những nhà lãnh đạo châu Âu.

Tuy vậy, những bất đồng này vẫn không là gì so với thái độ khác biệt mà Ngoại trưởng Vương Nghị nhận được trong điểm dừng chân ở Berlin. Phát biểu với báo giới Đức, ông Vương Nghị chỉ trích chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Thượng viện Séc, đồng thời đe dọa ông Milos Vystrcil sẽ phải "trả giá đắt", cũng như cảnh báo "sự phản bội" của Cộng hòa Séc khiến ông Vystrcil trở thành "kẻ thù của 1,4 tỷ người dân Trung Quốc".

Ngoại trưởng Đức Heiko Maas ngay sau đó đã phản ứng trước bình luận này của ông Vương Nghị. Ông Maas nhắc nhở người đồng cấp Trung Quốc rằng: "Là những quốc gia châu Âu, chúng tôi hành động trong sự hợp tác chặt chẽ" và yêu cầu sự tôn trọng trước khi khẳng định "những lời đe dọa không phù hợp ở đây". Châu Âu sẽ không thể thành "món đồ chơi" trong cuộc đối đầu Mỹ - Trung. Những người đồng cấp ở Pháp, Slovakia và các nước châu Âu khác cũng đều ủng hộ lập trường của Ngoại trưởng Đức.

Về mặt ngoại giao, sự việc trên không chỉ cho thấy một "tông giọng" mới mà còn cho thấy một hướng tiếp cận mới của châu Âu. Trong những năm qua, nhiều nước châu Âu, đặc biệt là Đức, vì những lý do thương mại đã tạm "nhắm mắt làm ngơ" khi Trung Quốc lợi dụng cơ chế thị trường mở của châu Âu và "bắt nạt" các nước láng giềng châu Á song hiện nay, điều này đã chấm dứt.

Gần đây, châu Âu ngày càng có nhiều điều không hài lòng với Trung Quốc từ vấn đề Hong Kong, Tân Cương cho tới các động thái của nước này trên Biển Đông.

Trên thực tế, Hội nghị Thượng đỉnh ngày 14/9 tới ban đầu được tổ chức với mục tiêu cải thiện quan hệ đầu tư giữa EU và Trung Quốc nhưng sau nhiều năm đàm phán, EU đã quá "mệt mỏi" khi Bắc Kinh không có bất kỳ nhượng bộ nào. Thay vì tạo điều kiện cho hoạt động đầu tư của Trung Quốc, EU bắt đầu hạn chế việc này.

VOV.VN