Áp lực từ nhiều phía

Kết quả thăm dò mới nhất do báo Bild am Sonntag công bố ngày 23.2 cho thấy, tỷ lệ ủng hộ đảng CDU đã giảm 2% xuống còn 38%, thấp nhất kể từ cuộc bầu cử Nghị viện liên bang tháng 9.2013. Qua thăm dò, gần như trong hai người Đức được hỏi thì có một người (tương đương 48%) tin rằng, quyết định của Thủ tướng Merkel mở cửa biên giới nước này cho làn sóng người chạy trốn khỏi các cuộc xung đột ở Trung Đông là sai lầm. Những người ủng hộ chính sách của Merkel là 39%.

Trong khi đó, những chính đảng đang gây sức ép yêu cầu Berlin phải đóng cửa với người tị nạn, như đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) theo đường lối cực hữu và đảng Dân chủ tự do Đức (FDP) nhận được nhiều sự ủng hộ của cử tri hơn. Đáng chú ý, tại bang Saxony-Anhalt, tỷ lệ ủng hộ đảng AfD tăng từ 12% lên 17% kể từ tháng 9. Giới quan sát dự đoán, đảng AfD có thể giành nhiều ghế trong các cuộc bầu cử tại ba bang Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz và Saxony-Anhalt diễn ra trong 3 tuần tới.

Trong bối cảnh chính sách mở cửa tiếp nhận người nhập cư vào Đức của Thủ tướng Merkel đang gây chia rẽ chính trường, cuộc bầu cử ngày 13.3 tới được xem là phép thử quan trọng đối với chính sách tị nạn của Berlin. Cuộc khảo sát do Viện nghiên cứu Insa thực hiện hồi đầu năm cho thấy, quan điểm của người Đức về cuộc khủng hoảng di cư và tị nạn đã thay đổi đáng kể, kể từ các vụ tấn công tình dục đêm giao thừa 2016 ở thành phố Cologne. Theo kết quả khảo sát, 40% cử tri Đức cho rằng, Thủ tướng Angela Merkel nên từ chức vì chính sách mở rộng vòng tay với người nhập cư và tị nạn. Thậm chí, căng thẳng liên quan tới vấn đề nhập cư có chiều hướng leo thang trở thành bạo lực khi xảy ra các vụ tấn công nhằm vào những trung tâm dành cho người tị nạn ở nhiều vùng trên nước Đức.

Sức ép đặt lên vai bà Merkel ngày càng lớn khi nhà lãnh đạo này vấp phải sự chỉ trích từ chính liên minh cầm quyền của bà, gồm đảng CDU và Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo (CSU). Tháng 11 vừa qua, các chính trị gia phụ trách vấn đề nội vụ của hai đảng CDU và CSU ở cả cấp liên bang và cấp bang đã họp báo tại Berlin để công bố “Tuyên bố Berlin”, chỉ trích chính sách nhập cư và tị nạn của Chủ tịch đảng CDU, Thủ tướng Angela Merkel; đồng thời đề xuất các biện pháp để kiểm soát cuộc khủng hoảng di cư hiện nay.

Sau khi Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) vừa qua ở Brussels, Bỉ, tiếp tục bế tắc về khủng hoảng di cư và tị nạn, các ứng cử viên của đảng CDU ra tranh cử trong cuộc bầu cử lập pháp tại ba tiểu bang của Đức, cũng không ngừng tăng sức ép lên Thủ tướng Merkel về chính sách nhập cư của Chính phủ. Trong tuyên bố chung đưa ra ngày 21.2, hai ứng cử viên của đảng CDU là Guido Wolf và Julia Kloeckner, ứng cử chức Thủ hiến ở các bang Baden-Württemberg và Rheinland-Pfalz, đã đề nghị Chính phủ thực hiện mức hạn ngạch tiếp nhận người tị nạn theo ngày, giống như cách Áo đang làm. Tuyên bố chung của hai ứng cử viên này cho rằng, Chính phủ cần nhìn thẳng vào thực tế phải giảm bớt lượng người nhập cư, nếu không muốn chứng kiến thêm nhiều thiệt hại và đau đớn gây ra do làn sóng người di cư và tị nạn ồ ạt tràn vào Đức. Trong hai ứng cử viên trên, bà Julia Kloeckner là Phó chủ tịch đảng CDU và từ trước đến nay vẫn được xem là người thân cận của Thủ tướng Merkel.

Ba kịch bản

Theo giới phân tích, có ba kịch bản dành cho CDU trong các cuộc bầu cử Nghị viện bang quan trọng sắp tới. Kịch bản xấu nhất là CDU không giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử và bà Merkel vẫn giữ nguyên chính sách tị nạn, nhiều khả năng trong nội bộ đảng CDU của nữ Thủ tướng sẽ xuất hiện những lời kêu gọi thay vị trí lãnh đạo đảng, nhằm cứu vãn uy tín của đảng này trước khi diễn ra các cuộc tổng tuyển cử trên toàn quốc vào năm sau.

Kịch bản khác, nếu đảng CDU không “thi đấu” tốt trong cuộc bầu cử tới, nhưng sau đó Chính phủ điều chỉnh chính sách tị nạn theo ý muốn của cử tri, thì bà Merkel có thể sẽ vẫn bảo toàn được chức Chủ tịch đảng này.

Trong trường hợp đảng CDU giành chiến thắng tại ba bang Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz và Saxony-Anhalt, thì đây sẽ là tín hiệu bật đèn xanh cho phép Thủ tướng Merkel tiếp tục theo đuổi chính sách nhân đạo tiếp nhận người tị nạn vào Đức.

Trong cuộc bầu cử bang sắp tới, đảng CDU không nhất thiết phải giành chiến thắng để bảo toàn vị trí lãnh đạo của đảng này. Tuy nhiên, kết quả cuộc bỏ phiếu được xem là căn cứ để đánh giá mức độ tín nhiệm của cử tri dành cho đảng này, trước thềm cuộc bầu cử liên bang năm 2017. Từ nay cho đến khi diễn ra cuộc bầu cử quan trọng này, bà Merkel cần nỗ lực hơn nữa nhằm giành nhiều sự ủng hộ của cử tri đối với chính sách tị nạn.

Đại biểu nhân dân