Pháp trong tình trạng báo động

Tính đến chiều 14.11 theo giờ Việt Nam, các vụ đánh bom và xả súng liên tiếp diễn ra tại 6 địa điểm ở Thủ đô Paris, đã làm ít nhất 120 người thiệt mạng và khoảng 200 người bị thương. Trong đó, các vụ tấn công xảy ra tại sân vận động Stade de France ở phía Bắc Paris, nơi Tổng thống Pháp Francois Hollande và Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier có mặt để theo dõi trận đấu giao hữu giữa hai đội tuyển bóng đá quốc gia Pháp và Đức. Các nhà lãnh đạo đã được di tản khẩn cấp sau loạt vụ nổ ở bên ngoài sân vận động.

Vụ tấn công đẫm máu nhất xảy ra tại nhà hát Bataclan, khi những kẻ tấn công đã xả súng vào đám đông khán giả đang xem hòa nhạc, bắt giữ các con tin và đấu súng với lực lượng cảnh sát. Theo thông tin ban đầu, 8 kẻ khủng bố trực tiếp thực hiện những vụ việc đẫm máu trên đã thiệt mạng, trong đó có 7 tên đánh bom tự sát và một tên bị cảnh sát tiêu diệt. Cảnh sát cho rằng, đồng phạm của những tên này đang lẩn trốn.

Tổng thống Pháp Francois Hollande đã ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc và ra lệnh đóng cửa biên giới, đồng thời huy động mọi lực lượng nhằm ứng phó tính hình. TờLe Monde của Pháp dẫn thông báo từ Bộ Nội vụ cho biết, 450 lính cứu hỏa của Paris và hơn 280 lính cứu hỏa của khu vực ngoại ô đã được huy động để cứu hộ. Toàn bộ 200 cảnh sát tại trụ sở cảnh sátParis và 800 cảnh sát tuần tra đường cao tốc được triển khai để bảo vệ hiện trường, giữ trật tự các tuyến phố trong nội thành và các nhiều trạm thu phí bên ngoàiParis. Thêm 46 đơn vị cảnh sát, với khoảng 150 người, được huy động từ các khu vực ngoại ô để hỗ trợ bảo đảm an toàn trên đường cao tốc. Ngoài ra, Chính phủ đã ra lệnh đóng cửa các khu vực tập trung đông người, đồng thời khuyến cáo người dân ở trong nhà. Tuy nhiên, các sân bay và hệ thống đường sắt vẫn hoạt động bình thường.

Những câu hỏi cần giải đáp

Tổng thống Pháp Hollande nhận định IS đứng sau loạt tấn công. Theo ông, kế hoạch tấn công đã được chuẩn bị ở nước ngoài và sau đó diễn ra với sự trợ giúp từ bên trong nước Pháp. Tuy nhiên, ông không cung cấp cụ thể bằng chứng dẫn tới kết luận trên. Hiện, chưa có nhóm nào tuyên bố nhận trách nhiệm về vụ tấn công trên, nhưng nghi ngờ đang đổ dồn về phía Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Trên mạng xã hội Twitter, nhiều dòng trạng thái đã được đăng với từ khóa ParisIsBurning (“Parisđang cháy”), ám chỉ vụ tấn công hàng loạt ởParisngày 13.11. Đây được cho là thông điệp của những kẻ ủng hộ IS. Một số trang Twitter khác còn đăng ảnh hiện trường các vụ tấn công tại Paris kèm theo chú thích “Allahu Akbar” (“Thánh Allah vĩ đại hơn”).

Một nhân chứng ở nhà hát Bataclan cũng cho biết, đã nghe thấy những kẻ tấn công hét to “Allahu Akbar” và “Điều này là cho Syria” trước khi xả súng vào đám đông. Theo chuyên gia phân tích Anshel Pfeffer của tờ Haaretz, những đặc điểm của vụ tấn công hàng loạt ởParis như: địa điểm bị tấn công gần nhau và đều đông người tụ tập, thời gian diễn ra gần như đồng thời… cho thấy vụ tấn công đã lên kế hoạch kỹ lưỡng. Do đó, nhiều khả năng đây là “tác phẩm” của một tổ chức khủng bố có quy mô như IS hoặc al-Qaeda. Khả năng IS đứng sau vụ việc cao hơn, bởi gần đây IS bị tổn thất nặng nề do các chiến dịch không kích của liên quân do Mỹ lãnh đạo và Nga ởSyria vàIraq. Ông Pfeffer còn cho rằng, IS có thể đã lợi dụng cuộc khủng hoảng nhập cư gần đây ở châu Âu để đưa lực lượng cực đoan thâm nhập vào Pháp, chuẩn bị vũ khí, lên kế hoạch và chờ đợi thời cơ để thực hiện vụ khủng bố này.

Các vụ tấn công kinh hoàng xảy ra khi người Pháp còn chưa nguôi ngoai sau các vụ khủng bố đầu năm, mở đầu bằng vụ thảm sát tại tòa soạn tạp chí biếm họa Charlie Hebdo ở Paris, tiếp đó là vụ bắt cóc con tin tại một siêu thị của người Do Thái ở ngoại ô Thủ đô. Kịch bản vụ tấn công lần này chính xác là những gì mà giới chức an ninh châu Âu vẫn lo ngại và nỗ lực ngăn cản: những vụ tấn công liên tiếp, sử dụng vũ khí tự động, những kẻ tấn công mang theo đai thuốc nổ, địa điểm tấn công nằm ở khu trung tâm có đông dân thường tụ tập. Kịch bản này làm người ta nhớ lại nhiều vụ khủng bố tương tự đã xảy ra, trong đó có vụ việc ở Mumbai, Ấn Độ làm 196 người thiệt mạng.

Câu hỏi đặt ra là, làm thế nào kịch bản này có thể hiện thực hóa ở châu Âu, vốn được phòng bị với các biện pháp an ninh nghiêm ngặt? Tiếp đó là câu hỏi những kẻ tấn công có phải là người Pháp? Quá trình cực đoan hóa, vũ trang và huấn luyện những đối tượng này diễn ra như thế nào, ở Pháp, haySyria?... Những vụ việc gần đây cho thấy an ninh nước Pháp đặc biệt sơ hở, hay bất cứ nơi nào ở châu Âu cũng có thể là mục tiêu tiếp theo? Nếu thực sự những vụ việc này có liên quan đến tình hình Syria, vậy thì Pháp và các nước phương Tây có ngừng hay vẫn tiếp tục chiến dịch chống IS không? Câu hỏi quan trọng nhất là những người nhập cư châu Phi, đặc biệt là người theo đạo Hồi, sẽ được đón nhận như thế nào ở châu Âu, vốn có tâm lý ngày càng e ngại trước dòng người nhập cư?

Các địa điểm bi tấn công

- Quán bar Le Carillon: Các nhân chứng thoạt tiên nghĩ có người đốt pháo bông cho đến khi nhận ra một người đàn ông mang mặt nạ đang xả súng vào đám đông. Một người thiệt mạng.

- Nhà hàng Le Petit Cambodge: 2 vụ xả súng khác nhau diễn ra bên ngoài nhà hàng, làm 12 người thiệt mạng.

- Nhà hàng La Casa Nostra: Các nhân chứng cho biết một người đàn ông đã dùng súng máy tấn công khách của nhà hàng, làm 5 người thiệt mạng.

- Sân vận động Stade de France: Trận giao hữu giữa Pháp và Đức diễn ra khoảng nửa giờ khi xuất hiện tiếng nổ đầu tiên. Theo các thông tin chưa được kiểm chứng, ít nhất 3 vụ đánh bom tự sát đã xảy ra ngay bên ngoài sân vận động. Có 4 người thiệt mạng, 3 kẻ được cho là đã tự kích hoạt đai thuốc nổ.

- Các vụ tấn công trên phố Rue de Chanronne: Theo các nhân chứng, có ít nhất 2 tên đã xả súng  vào người đứng bên ngoài quán bar La Belle Equipe. Chúng xả súng trong suốt 3 phút, sau đó 2 tên này trở lại ô tô và hướng về bến xe điện ở phố Charonne. 18 người thiệt mạng trong các vụ xả súng tại đây.

- Nhà hát Bataclan: Vụ tấn công đẫm máu nhất xảy ra tại đây. Một nhóm 4 tên có vũ trang đã tấn công nhà hát khi 1.500 khán giả đang tham dự buổi biểu diễn nhạc rock của nhóm nhạc người Mỹ Eagles of Death Metal. Những kẻ này đã bắt giữ khán giả làm con tin và cố thủ ở đây. Sau cuộc đọ súng kéo dài một giờ, cảnh sát đã tiêu diệt hết những kẻ tấn công. Có 82 người thiệt mạng, trong đó có 3 kẻ tấn công tự kích hoạt thuốc nổ mang theo.

Đại biểu nhân dân