Đại hội VII - Đại hội của những quyết sách quan trọng

Sau ba ngày thảo luận, Đại hội toàn quốc Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VII đã thông qua 5 nghị quyết về 5 báo cáo đã được trình trước Đại hội trong phiên toàn thể đầu tiên và 4 phiên họp nhóm sau đó. Các báo cáo này bao bồm: Báo cáo Trọng tâm của Đại hội; Định nghĩa mô hình kinh tế - xã hội xã hội chủ nghĩa của Cuba; Kế hoạch phát triển tới năm 2030, tầm nhìn, trụ cột và các lĩnh vực chiến lược; Đánh giá việc triển khai Chủ trương được thông qua trong Đại hội Đảng VI và các bước cập nhật các chủ trương này cho 5 năm tới; và Đánh giá thực hiện các Mục tiêu công tác đảng xác định từ Hội nghị toàn quốc lần thứ nhất vào tháng 1-2012.

Nghị quyết Đại hội khẳng định: Báo cáo trọng tâm thể hiện sự kết tục lịch sử tinh thần Cách mạngCubavà những lời dạy của lãnh tụ Fidel Castro.

Báo cáo đã trình bày khách quan, rõ ràng và trên tinh thần phê bình những công việc đã làm trong 5 năm qua và nhận định những thách thức chính của đất nước, đồng thời truyền tải niềm tin vào quá trình cập nhật con đường tiến tới chủ nghĩa xã hội thịnh vượng và bền vững. Báo cáo đã xác định tư duy lỗi thời là cản trở chính cho quá trình phát triển, dẫn tới tình trạng trì trệ và thiếu niềm tin vào tương lai, cùng những yếu kém khác còn tồn tại. Trong số những điểm yếu còn tồn tại, báo cáo đã chỉ ra sự thiếu hụt về trình độ, thái độ dễ dãi và kiểm soát thiếu nghiêm túc, cùng hạn chế về tầm nhìn và sáng kiến của nhiều quan chức, cán bộ có trách nhiệm triển khai các nhiệm vụ cập nhật mô hình kinh tế - xã hội.

Cụ thể, Báo cáo Trọng tâm đã đưa ra những đánh giá quan trọng sau đây:

+ Tỷ lệ già hóa dân số và di cư từ nông thôn ra thành thị là thách thức mang tính chiến lược đối với sự phát triển.

+ Không thể phủ nhận những tác động của cuộc bao vây cấm vận của Mỹ và ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới.

+ Nguyên tắc không để bất kỳ ai không có nơi nương tựa trong xã hội đã phần nào làm giảm tốc độ của quá trình cập nhật mô hình kinh tế-xã hội.

+ Đặc khu Phát triển Mariel có những ưu thế đặc biệt để thu hút đầu tư nước ngoài: tạo ra hàng hóa xuất khẩu, thúc đẩy nhập khẩu, tạo thuận lợi để chuyển giao công nghệ, cơ chế linh hoạt, ưu đãi thuế.

+ Chính sách đối với đầu tư nước ngoài mang tính chiến lược và là cần thiết để phát triển đất nước.

+ Sản xuất hiện tại không thỏa mãn nhu cầu, do cả nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan. Các đảng viên Đảng Cộng sảnCubakhông thể khoanh tay trước thái độ vô trách nhiệm của những kẻ chỉ biết tới lợi nhuận. Chủ tịchCubakhẳng định ít nhất một nửa khối lượng lương thực đang phải nhập khẩu hoàn toàn có thể sản xuất được trong nước.

+ Các dịch vụ y tế tại nước ngoài đang chiếm tới một nửa thu nhập ngoại tệ củaCuba, trong khi giá trị xuất khẩu của các sản phẩm truyền thống đã giảm.

+ Việc công nhận thị trường trong sự vận hành của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa không hàm ý rằng Đảng, Chính phủ và các tổ chức quần chúng có thể lơ là nhiệm vụ trong xã hội trước những tác động xấu của thị trường đối với quần chúng nhân dân. Quy luật cung cầu không xung khắc với khái niệm tập trung hóa.

+ Mức lương vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của gia đìnhCuba, cho dù mức lương trung bình đã tăng 43%.

+ Việc triển khai các hệ thống trả công theo kết quả lao động như quy định trong Nghị quyết 17 mặc dù đã nâng cao động lực và năng suất của người lao động, nhưng vẫn có nhiều khiếm khuyết, chủ yếu là do sự chuẩn bị điều kiện chưa phù hợp, đặc biệt là công tác đào tạo cán bộ.

+ Thành phần kinh tế ngoài nhà nước tăng đồng thời với việc lượng việc làm trong biên chế nhà nước được tinh giản. Những người làm việc theo cơ chế tự doanh đã có đóng góp rất thiết thực và tạiCubakhông có sự phân biệt đối xử với những công việc tự doanh.

+ Cuba tái khẳng định nguyên tắc xã hội chủ nghĩa về hình thức sở hữu toàn dân đối với các phương tiện sản xuất cốt lõi, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu giải phóng cho Nhà nước khỏi những hoạt động không mang tính quyết định tới sự phát triển quốc gia.

+ Thừa nhận bất cập về tình trạng tăng giá phi lý cùng những khả năng tiếp cận hạn chế các dịch vụ và sản phẩm bán sỉ, hiện trạng kiểm soát chưa hợp lý những lĩnh vực này.

+ Xác định nhu cầu củng cố các hợp tác xã (mô hình kinh doanh tập thể ngoài nhà nước và thường thuê lại các địa điểm thuộc nhà nước) đã được thành lập và phải phát triển dần dần.

+ Trong một môi trường kinh tế quốc tế bất lợi do tình trạng khủng hoảng, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đã tăng với tốc độ trung bình 2,8%/năm.

+ Công tác tài chính đối ngoại của Cuba đã có nhiều bước cải thiện và mang lại nhiều kết quả có ý nghĩa trong việc tái cơ cấu nợ, đóng góp vào việc nâng cao tính khả tín của nền kinh tế Cuba và tạo thuận lợi cho thu hút đầu tư và viện trợ phát triển.

+ Ngành du lịchCubalần đầu tiên vượt mốc đón 3 triệu lượt khách quốc tế/năm, nhưng cần ý thức rõ những hạn chế còn tồn tại trong ngành công nghiệp này có nguy cơ biến đà tăng trưởng này thành bước thụt lùi về chất lượng phục vụ.

+ Theo đánh giá của Chủ tịch Raúl Castro,Trung Quốc và Việt Nam đang là những mô hình kinh tế cho kết quả tương phản và có giá trị tham chiếu đối với mô hình Cuba.

Chủ tịch Raúl Castro nhận xét về công tác kinh tế: “Chúng ta không ngây thơ và cũng không quên ý đồ của các thế lực hùng mạnh bên ngoài đang kêu gọi củng cố các thành phần kinh tế phi quốc doanh với mục đích tạo ra những nhân tố thay đổi để đánh đổ cuộc Cách mạng theo con đường khác”.

Về công tác Đảng và nhiệm vụ chính trị khác, Báo cáo nhấn mạnh các vấn đề:

+ Đồng chí Raúl Castro đề xuất quy định tuổi tối đa để được ứng cử và bầu lần đầu ủy viên Trung ương Đảng là 60 và tối đa để được bầu mới vào các chức vụ lãnh đạo trong Đảng là 70, tuy nhiên còn phải được thông qua để trở thành điều lệ.

+ Đồng chí nhấn mạnh đây là nhiệm kỳ 5 năm của sự chuyển tiếp nhưng việc thay đổi nhân sự không phải là yếu tố ưu tiên.

+ Lãnh đạo Đảng phải đáp ứng đủ những tiêu chuẩn như tính gương mẫu, tính chiến đấu, trình độ, chứng tỏ những phẩm chất đạo đức, chính trị và tư tưởng xứng đáng, cũng như phải duy trì liên hệ mật thiết với quần chúng.

+ Đảng đối diện với thách thức giữ vững và củng cố đoàn kết dân tộc trong bối cảnh lịch sử khác với các giai đoạn cách mạng trước đây. Bí thư thứ nhất Raúl Castro nhấn mạnh: “Nếu một ngày nào đó kẻ thù có thể chia rẽ chúng ta thì đó chính là khởi đầu của sự kết thúc”.

+ Hướng đi xã hội chủ nghĩa có tính tất yếu tạiCuba. Đồng chí Raúl Castro nhấn mạnh: “Hiến pháp đã xác định Đảng là tổ chức dẫn dắt xã hội Cuba, còn Điều lệ Đảng nói rõ Đảng Cộng sản Cuba là sự kế thừa của chính đảng mà José Martí đã thành lập trong cuộc đấu tranh giành độc lập”.

Trong khi đó, Nghị quyết về Định nghĩa Mô hình kinh tế - xã hội xã hội chủ nghĩa nhận xét văn kiện này đã thể hiện một cách tổng hợp những nguyên tắc của chủ nghĩa xã hội Cuba, dựa trên nhân phẩm, bình đẳng và tự do hoàn toàn của con người, và tinh thần củng cố và tiếp nối các nguyên tắc đó đã bao trùm văn kiện này, song song với việc vạch rõ những chuyển biến chính cần có để phù hợp với khoảnh khắc lịch sử. Nghị quyết yêu cầu Ban Chấp hành Trung ương khóa mới tiến hành một cuộc tham vấn toàn dân rộng rãi về văn kiện này, qua các cơ sở Đảng các cấp, Đoàn Thanh niên Cộng sản và các tổ chức quần chúng, trước khi chính thức thông qua.

Về Kế hoạch Phát triển Cuba tới năm 2030, Nghị quyết Đại hội khẳng định tầm nhìn được nêu ra chính là điều mà Cuba mong muốn đạt được tại cột mốc này, trong đó, nhấn mạnh tính chất tự chủ, độc lập, xã hội chủ nghĩa, thịnh vượng và bền vững. Kế hoạch này đã chỉ rõ những cột trụ và các lực lượng chủ chốt trong chiến lược phát triển, những nhiệm vụ cần làm để xây dựng một chính phủ hiệu quả và xã hội chủ nghĩa; đẩy mạnh hội nhập xã hội; tạo ra chuyển biến trong sản xuất và hội nhập quốc tế; phát triển cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực, khoa học, công nghệ, sáng tạo; bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường; thúc đẩy phát triển con người, sự hài hòa và công bằng trong xã hội.

Nghị quyết về việc thực hiện 313 Chủ trương Cập nhật mô hình kinh tế - xã hội và phương hướng cho 5 năm tới khẳng định đây không phải là một quá trình ngắn hạn, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế và tài chính bất lợi hiện tại. Văn bản này cũng chỉ ra những yếu kém hiện tại trong việc thực hiện chủ trương như trình độ và năng lực hạn chế của cán bộ và lãnh đạo đảm nhận công tác này. Nghị quyết quyết định sửa đổi, rút gọn các chủ trương đề ra từ Đại hội VI và bổ sung 50 chủ trương mới, tập hợp thành 274 chủ trương, chia thành 13 chương và đề ra mục tiêu hoàn thành 87,5% các chủ trương trong giai đoạn 2016-2021 (trong giai đoạn 2011-2016, Cuba chỉ hoàn thành 21% các chủ trương của Đại hội VI).

Nghị quyết về văn kiện Đánh giá Mục tiêu Công tác Đảng nhận định văn kiện trên đã đánh giá khái quát, đầy đủ những thành tựu và khó khăn trong việc áp dụng quy định mới về các cơ sở Đảng và nhiệm vụ mới của Đảng, chủ yếu trong việc hỗ trợ và kiểm soát nền kinh tế và hoạt động hành chính công. Nghị quyết chấp nhận các đề xuất nhằm củng cố công tác Đảng, gồm có tăng cường công tác chính trị - tư tưởng tại các cộng đồng dân cư và chú trọng tới việc làm cho công tác này trở nên hấp dẫn hơn tới tầng lớp thanh niên; đẩy mạnh công tác giáo dục bộ môn lịch sử như nền tảng hình thành các giá trị; quan tâm hơn tới Đoàn Thanh niên Cộng sản và công tác thanh niên và đẩy mạnh đấu tranh chống thoái hóa, diễn biến tiêu cực về chính trị - tư tưởng.

 Bầu ban lãnh đạo khóa mới

Đại hội toàn quốc lần thứ VII của Đảng Cộng sảnCubađã bầu chọn Ban Chấp hành Trung ương khóa mới và Ban lãnh đạo Đảng.

Bộ Chính trị khóa mới của Đảng Cộng sảnCubagồm 17 người:

1. Đồng chí Raúl Castro được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng

2. Đồng chí José Ramón Machado tiếp tục giữ vị trí Bí thư thứ hai

3. Đồng chí Miguel Díaz-Canel Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng

4. Đồng chí Esteban Lazo, Chủ tịch Quốc hội

5. Đồng chí Ramiro Valdés,  Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng

6. Đồng chí Salvador Valdés, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước

7. Đồng chí Leopoldo Cintra, Bộ trưởng Các lực lượng vũ trang

8. Đồng chí Bruno Rodríguez, Bộ trưởng Ngoại giao

9. Đồng chí Marino Murillo, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng kiêm Bộ trưởng Kinh tế

10. Đồng chí Mercedes López, Bí thư Thành ủy La Habana

11. Đồng chí Álvaro López, Thứ trưởng Thứ nhất, Tổng Tham mưu trưởng Bộ Các lực lượng vũ trang

12. Đồng chí Ramón Espinosa, Thứ trưởng Bộ Các lực lượng vũ trang

13. Đồng chí Ulises Guilarte, Tổng Thư ký Liên đoàn Lao động

14. Đồng chí Roberto Morales, Bộ trưởng Y tế

15. Đồng chí Miriam Nicado, Ủy viên Hội đồng Nhà nước, Hiệu trưởng Đại học Tin học quốc gia UCI

16. Đồng chí Teresa Amarelle, Tổng Thư ký Hội Liên hiệp Phụ nữ

17. Đồng chí Marta Ayala, Giám đốc Viện nghiên cứu Gen và Công nghệ sinh học.

Trước sự có mặt của khoảng 1.200 đại biểu và khách mời, Bí thư thứ nhất Raúl Castro đã công bố danh sách 142 Ủy viên Trung ương khóa mới, có tuổi đời trung bình là 54,5 tuổi.

Rõ ràng, việc hoàn toàn tự quyết định vận mệnh và con đường phát triển của dân tộc chính là một trong những mục tiêu xuyên suốt của Cách mạngCuba, mà Đại hội Đảng VII lần này là một minh chứng mới. Với lòng quả cảm, tính quật cường, tinh thần hào hiệp và sức sáng tạo không ngừng mà Đảng và nhân dân Cuba đã chứng minh trong chặng đường đấu tranh đầy gian khó nhưng cũng rất hào hùng trong gần 6 thập kỷ qua, có thể tin tưởng rằng Cuba sẽ gặt hái những thành công trong giai đoạn lịch sử mới, để tiếp tục là ngọn cờ đầu, là điểm tựa niềm tin của phong trào tiến bộ tại Mỹ Latinh./. 

ĐCSVN