Trước khi đưa ra quyết định cải tổ toàn diện bộ máy cơ quan an ninh quốc gia, Tổng thống Putin đã thảo luận với lãnh đạo Bộ Nội vụ, Cơ quan Phòng chống ma túy Liên bang (FSKN) và Cơ quan Di trú Liên bang (FMS). Cụ thể FSKN và FMS sẽ được đặt dưới quyền quản lý của Bộ Nội vụ. Ngoài ra, trên cơ sở lực lượng trực thuộc, Bộ Nội vụ sẽ thành lập lực lượng Vệ binh Quốc gia. Những thay đổi này nhằm hoàn thiện bộ máy cơ quan thực thi pháp luật của Nga, đặc biệt trong hoạt động tiêu diệt khủng bố, truy quét tội phạm có tổ chức và phòng chống buôn bán ma túy. Moscow tuyên bố, lực lượng Vệ binh Quốc gia do Bộ Nội vụ thành lập sẽ tiếp tục thực hiện những chức năng của các đơn vị Cảnh sát đặc nhiệm, Đội đặc nhiệm phản ứng nhanh...

Sự kiện Nga thành lập lực lượng Vệ binh Quốc gia nhận được nhiều sự quan tâm và ý kiến khác nhau từ dư luận trong nước và quốc tế. Hạ nghị sĩ Nga, Mikhail Starshinov, đồng thời là thành viên Ủy ban Trung ương Mặt trận nhân dân toàn Nga (ONF) cho rằng, việc thành lập lực lượng Vệ binh Quốc gia là câu trả lời rõ ràng của Điện Kremlin đối với những thách thức hiện tại. Ông Starshinov nói: “Ý tưởng thành lập lực lượng Vệ binh Quốc gia vốn đã có từ trước. Cá nhân tôi ủng hộ quyết định của Tổng thống bởi nó hoàn toàn phù hợp với logic cải cách hệ thống tư pháp nói chung và Bộ Nội vụ nói riêng. Tất nhiên, bước đi này cũng là câu trả lời cho những thách thức và nguy cơ hiện tại, trước hết là chủ nghĩa khủng bố quốc tế”. 

Cùng quan điểm trên, Hạ nghị sĩ thuộc đảng Nước Nga công bằng Tatyana Moskakova coi quyết định của Tổng thống Putin là đúng đắn. Bà Moskakova khẳng định, điều đặc biệt của ý tưởng này là lực lượng Vệ binh Quốc gia có quyền hạn và nhiệm vụ bảo đảm an ninh nội địa. Đây là điều rất quan trọng và cần thiết trong bối cảnh mối đe dọa từ khủng bố ngày càng tăng. 

Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh và chống tham nhũng thuộc Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) Andrey Lugovoi kỳ vọng vào việc thành lập lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ đem đến những tín hiệu tích cực cho việc bảo đảm an ninh quốc gia Nga. Theo ông, bên cạnh những chức năng tương tự như các đơn vị cảnh sát đặc nhiệm… lực lượng này còn có chức năng mới đặc biệt như đấu tranh chống tội phạm có tổ chức và khủng bố. Quan trọng hơn, ông Lugovoi nhấn mạnh, đây là cơ cấu quyền lực độc lập, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Tổng thống. Các lực lượng quân nội địa trước đó đều thuộc sự quản lý của Bộ trưởng Bộ Nội vụ.          

Phó Chủ tịch Ủy ban An ninh và chống tham nhũng Hạ viện, Ernest Valeeva cho rằng, việc thành lập lực lượng Vệ binh Quốc gia có thể đòi hỏi phải thông qua một đạo luật liên bang riêng nhưng “lực lượng này vẫn phải hoạt động tuân theo luật pháp”.

Phó Chủ tịch thứ nhất của Ủy ban Quốc phòng và An ninh thuộc Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Franz Klinsevich gọi việc thành lập lực lượng này là câu trả lời thích hợp cho các mối đe dọa đối với an ninh nước Nga hiện nay như khủng bố. Trong khi đó, các Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng của Hội đồng Liên bang nhận định rằng, lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ tập trung tối đa vào cuộc chiến chống khủng bố và được ưu đãi quyền hạn đủ rộng theo quy định của pháp luật liên bang để thực thi nhiệm vụ.

Mặc dù nhận được nhiều sự ủng hộ từ một phần dư luận trong nước, song sự ra đời của đơn vị an ninh mới này cũng gặp phải những hoài nghi của cánh hữu trong nước và đặc biệt là giới phân tích phương Tây. Theo đó, nhiều ý kiến cho rằng, bên cạnh mục đích tăng cường an ninh nội địa, việc thành lập lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga còn nhằm củng cố sức mạnh quyền lực của Tổng thống Putin, đặc biệt trong bối cảnh cuộc Tổng tuyển cử sắp diễn ra tháng 9 tới.

Sắc lệnh do Tổng thống Putin ký ngày 5.4. Lực lượng Vệ binh Quốc gia được giao các trọng trách: giữ gìn trật tự xã hội, bảo đảm an toàn xã hội và trị an trong tình trạng khẩn cấp; tham gia truy quét khủng bố, bảo đảm triển khai tấn công khủng bố theo đúng pháp luật; tham gia đấu tranh chống chủ nghĩa cực đoan; tham gia bảo vệ lãnh thổ Liên bang Nga; bảo đảm an toàn cho các cơ sở vật chất quan trọng của Nhà nước; hỗ trợ cơ quan biên phòng liên bang giữ gìn an ninh biên giới; giám sát tình hình thực thi pháp luật về buôn bán vũ khí; bảo đảm an toàn cho cá nhân và cơ quan phi Nhà nước.

Tổng Tư lệnh lực lượng Vệ binh Quốc gia sẽ trực tiếp nhận lệnh của Tổng thống và có hàm tương đương Bộ trưởng

Đại biểu nhân dân