Khởi đầu ấm áp

Trong bài phát biểu chào mừng tại hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - ASEAN được đánh giá mang tính lịch sử, Tổng thống Barack Obama khẳng định, sự kiện này phản ánh cam kết cá nhân của Tổng thống và của nước Mỹ đối với việc xây dựng quan hệ đối tác vững mạnh với từng quốc gia ASEAN, cũng như toàn bộ khu vực Đông Nam Á với tư cách là một cộng đồng chung. Tổng thống Obama nêu rõ, dù Mỹ phải đối mặt với nhiều mối đe dọa khẩn cấp khắp thế giới, nhưng chính sách đối ngoại của Mỹ cần phải luôn nắm bắt các cơ hội mới và ít có khu vực nào đem lại nhiều cơ hội trong thế kỷ XXI như châu Á. Vì vậy, khi mới lên nắm quyền, ông quyết định Mỹ, một quốc gia Thái Bình Dương, sẽ tái cân bằng chính sách ngoại giao và đóng vai trò lớn hơn, lâu dài hơn ở châu Á - Thái Bình Dương. Ông Obama cho biết, từ khi ông lên nắm quyền, thương mại song phương Mỹ và ASEAN tăng 55%. Khu vực ASEAN hiện là đối tác thương mại hàng hóa lớn thứ tư của Mỹ, trong đó hàng xuất khẩu Mỹ đã hỗ trợ 500.000 công ăn việc làm cho người lao động Mỹ. Các công ty Mỹ là nguồn cung cấp đầu tư nước ngoài lớn nhất ở ASEAN và là một trong những lý do giúp GDP khu vực tăng mạnh trong những năm qua, giúp giảm đói nghèo ở khu vực này. Chiến lược tái cân bằng của Mỹ bao gồm hợp tác với Đông Nam Á và ASEAN, tổ chức đóng vai trò trung tâm trong hòa bình và sự thịnh vượng của khu vực. Đối với mục tiêu chung, Mỹ và ASEAN xây dựng một trật tự khu vực nơi tất cả mọi quốc gia đều tuân thủ các quy định quốc tế chung.

Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - ASEAN tổ chức tại Sunnylands đánh dấu cuộc gặp lần thứ 7 giữa Tổng thống Obama và các nhà lãnh đạo của 10 nước thành viên ASEAN. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên cuộc gặp gỡ cấp cao này diễn ra trên đất Mỹ. Trong bài phát biểu của mình, ông Obama cho biết đã chọn Sunnylands ấm áp để đón các nhà lãnh đạo ASEAN tham dự hội nghị, thay vì thủ đô Washington D.C, nơi thời tiết đang rất lạnh lẽo và tuyết rơi dày. Đây hẳn là sự lựa chọn có tính toán, với hàm ý mong muốn Synnylands sẽ là khởi đầu ấm áp cho quan hệ  hợp tác chặt chẽ, thiết thực hơn giữa Mỹ - ASEAN trong thời gian tới. Ông Obama cho rằng, hợp tác Mỹ - ASEAN đang mang lại những kết quả cụ thể và đem lại lợi ích cho tất cả các bên. Vì vậy, ông hy vọng, tại hội nghị, các nhà lãnh đạo của Mỹ và ASEAN có thể tiếp tục phát huy đà hợp tác này.

Hướng tới tầm nhìn chung

Hội nghị Thượng đỉnh diễn ra trong bối cảnh Mỹ và 11 nước khác trong vành dai Thái Bình Dương vừa ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP). Cùng với đó là việc hình thành Cộng đồng ASEAN vào cuối năm 2015, đánh dấu tiến trình hội nhập sâu của các nền kinh tế của khu vực. Vì vậy, Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - ASEAN tổ chức tại Sunnylands được xem như cơ hội để Mỹ thúc đẩy hợp tác với khu vực này trên các lĩnh vực, trọng tâm là kinh tế và an ninh. Các cuộc họp diễn ra trong ngày 16.2 tập trung vào lĩnh vực kinh tế. Trong ngày cuối cùng diễn ra hội nghị, các cuộc thảo luận giữa các nhà lãnh đạo Mỹ và ASEAN chú trọng vào các vấn đề an ninh khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông và chống khủng bố.

Tổng thống Obama cho biết, trong những năm gần đây, Mỹ đã tăng cường hỗ trợ an ninh hàng hải cho các nước đồng minh và đối tác trong khu vực, cải thiện năng lực chung để bảo vệ thương mại hợp pháp và đối phó với các cuộc khủng hoảng nhân đạo. Tại hội nghị thượng đỉnh này, hai bên có thể thúc đẩy tầm nhìn chung về trật tự khu vực, nơi luật pháp và thông lệ quốc tế, bao gồm tự do hàng hải, được tôn trọng và nơi các cuộc tranh chấp được giải quyết thông qua những biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Tổng thống Obama hy vọng Mỹ - ASEAN có thể tiếp tục đối phó với những thách thức xuyên quốc gia mà không nước nào có thể xử lý đơn phương. Ông Obama cho rằng, vụ tấn công khủng bố tháng trước ở Thủ đô Jakarta, Indonesia là lời nhắc nhở về mối đe dọa của chủ nghĩa khủng bố buộc Mỹ và ASEAN phải cẩn trọng, chia sẻ thông tin, hợp tác để bảo vệ người dân. Bên cạnh đó, Mỹ và ASEAN cần hợp tác thực hiện thỏa thuận biến đổi khí hậu mạnh mẽ ởParis, Pháp và tăng cường đầu tư vào năng lượng sạch, bao gồm đầu tư cho các nước đang phát triển.

Đại biểu nhân dân