Phát biểu trong một sự kiện tại Hội đồng đối ngoại ở thành phố Niu Y-oóc (Mỹ), ông Giôn Bren-nân cho hay, các phần tử cực đoan bao gồm tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và lực lượng Al-Qaeda đang tiếp tục lớn mạnh tại nhiều nơi ở Xy-ri. Chúng sử dụng công nghệ để điều phối các chiến dịch, tuyển quân, truyền bá tư tưởng cực đoan và xúi giục những kẻ ủng hộ trên toàn cầu hành động dưới danh nghĩa của chúng. Điều này cho phép chúng vươn xa “vòi bạch tuộc” của mình trong khi chính phủ các nước rất khó có thể theo dõi và phát hiện. Do đó, Oa-sinh-tơn có lý do chính đáng để lo ngại về nguy cơ chính quyền Tổng thống Xy-ri Ba-sa an át-xát (Bashar al-Assad) sụp đổ sẽ gây ra tình trạng hỗn loạn và mở đường cho các phần tử thánh chiến cực đoan chiếm chính quyền. “Tôi nghĩ đây là một mối lo ngại hoàn toàn hợp lý. IS và Al-Qaeda đang trỗi dậy tại nhiều khu vực ở Xy-ri và nhiều khả năng sẽ tiến thẳng đến thủ đô Đa-mát. Đó là lý do tại sao chúng tôi cần phải ủng hộ lực lượng đối lập ôn hòa tại Xy-ri”, ông Giôn Bren-nân chia sẻ.

Trước đó, ngày 13-3, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Oa-sinh-tơn đang có kế hoạch cung cấp một gói viện trợ phi sát thương bổ sung trị giá khoảng 70 triệu USD cho phe đối lập ở Xy-ri. Nếu được Quốc hội thông qua, khoản viện trợ phi sát thương mới này sẽ đưa tổng trị giá viện trợ Mỹ dành cho lực lượng đối lập Xy-ri từ năm 2011 lên tới gần 400 triệu USD.

Cũng tại sự kiện này, Giám đốc CIA tái khẳng định lập trường của Oa-sinh-tơn về việc Tổng thống An át-xát không nên có vai trò gì trong chính phủ tương lai của Xy-ri, song Mỹ và các nước đồng minh mong muốn có một giải pháp chính trị nhằm bảo đảm cho sự hình thành của một chính phủ mang tính đại diện. ông Giôn Bren-nân nhấn mạnh không một nước nào, liên minh quốc tế, hay các nước trong khu vực lại muốn chứng kiến sự sụp đổ của các thể chế chính trị và chính phủ ở Đa-mát.

Cho đến nay, Mỹ và một số nước châu âu như Pháp, Anh và Đan Mạch vẫn bác bỏ vai trò cầm quyền hợp pháp của Tổng thống An át-xát. Tuy nhiên, các quốc gia châu âu khác như: Thụy Điển, áo, Tây Ban Nha, Cộng hòa Séc, Ba Lan cho rằng họ không thấy có lợi ích để cô lập ông An át-xát. Thậm chí, một quan chức LHQ cũng cho rằng, ông An át-xát là một phần không thể thiếu trong tiến trình xây dựng chính phủ đoàn kết dân tộc tại Xy-ri. Điều đáng nói là phe đối lập hiện nay cũng không còn yêu cầu ông An át-xát phải “ra đi” như là điều kiện tiên quyết cho đàm phán hòa bình, dù con đường tìm kiếm một tương lai tốt đẹp hơn cho quốc gia Trung Đông này vẫn còn rất mờ mịt.

Tuyên bố của ông Bren-nân được đưa ra trong bối cảnh cuộc xung đột vũ trang kéo dài 4 năm qua tại Xy-ri, mà khởi đầu là cuộc biểu tình mang danh dân chủ và cải cách chính trị ngày 15-3-2011 đã gây ra biết bao tổn thất, biến loạn to lớn cho quốc gia Trung Đông này. Tính đến nay, đã có hơn 200.000 người bị chết trong cuộc xung đột đẫm máu và con số này vẫn chưa dừng lại. Phụ nữ, thanh niên và trẻ em thường xuyên phải đối mặt với bạo lực, bị tước đi các quyền cơ bản của con người, bị bắt cầm súng ngoài ý muốn, tương lai hết sức ảm đạm. Hơn 12 triệu người dân Xy-ri đang sống trong cảnh bần cùng và cần được giúp đỡ khẩn cấp. Theo thống kê chưa đầy đủ, cuộc xung đột đẫm máu và tàn khốc kéo dài đã khiến 3,9 triệu người Xy-ri phải đi lánh nạn ở nước ngoài và hàng triệu người khác đi tản cư trong nước.

Theo số liệu từ chính phủ Xy-ri, tổn phí do chiến sự lên tới 31 tỷ USD và sản lượng dầu mỏ khai thác giảm đến 96%. Các chuyên gia nhận định, nền kinh tế Xy-ri đã thụt lùi đến 30 năm so với thời điểm trước chiến tranh. Với những tổn thất quá lớn về người, tài sản công, kinh tế quốc gia, hệ thống dân sinh suy yếu nghiêm trọng, tương lai của Xy-ri sẽ về đâu sau 4 năm xung đột là một dấu hỏi lớn chưa có lời giải đáp.

QĐND