Giấc mơ “độc lập trở lại”

Trong các cuộc thăm dò liên quan đến cuộc bầu cử lập pháp sắp tới, lãnh đạo đảng Tự do (PVV) - chính đảng lớn thứ ba ở Hà Lan - Geert Wilders, chủ trương “bài” châu Âu đang áp đảo những ứng cử viên còn lại. Ông kêu gọi Hà Lan cần “độc lập trở lại” và giành lại quyền kiểm soát các đường biên giới của nước này. Để làm được điều đó, Hà Lan cần phải rời bỏ EU.

Sau khi người Anh bỏ phiếu chọn rời khỏi EU trong năm 2016, câu hỏi đặt ra là liệu có xảy ra khả năng “Nexit” (Hà Lan rời EU) hay không? Theo ông Wilders, EU như Đế quốc La Mã cổ đang dần đến thời suy tàn, vì vậy điều đó sẽ xảy ra. Đảng PVV là đối thủ “đáng gờm” khi hầu hết các cuộc thăm dò dư luận, được tiến hành một tháng trước cuộc bầu cử, cho thấy đảng này dẫn trước tất cả đảng phái khác. Kết quả hầu hết các cuộc thăm dò dự đoán, đảng chủ trương bài người nhập cư của ông Wilders có thể giành từ 25 - 31 ghế trong tổng số 150 ghế của Hạ viện, trở thành chính đảng đa số trong cơ quan lập pháp.

Trong hơn một thập kỷ qua, Hà Lan đã hai lần tiến hành trưng cầu ý dân về việc phản đối các đề xuất của EU. Tuy nhiên, rất ít nhà phân tích cho rằng khả năng Nexit sẽ thành hiện thực. Bởi mặc dù nhận được nhiều ủng hộ, nhưng ông Wilders sẽ phải “vật lộn” để tìm kiếm các đối tác cho liên minh cầm quyền trong số các đảng theo dòng chính thống, vốn không ưa những lời phát biểu bài Hồi giáo và EU của chính khách này.

Hệ lụy kinh tế

Nếu Hà Lan rời khỏi EU, đây sẽ là “đòn giáng” với Rotterdam, một trong số các thành phố nhộn nhịp nhất thế giới và nổi tiếng với cảng lớn nhất nhì châu Âu. Năm ngoái, cảng này đem về cho Hà Lan khoản lợi nhuận trị giá 222 triệu euro. Hiện, có khoảng 90.000 nhân công làm việc tại Rotterdam và 90.000 người làm việc ở những nơi khác trên cả nước có liên quan tới các hoạt động của thành phố. Chiến lược gia Michiel Nijdam của Rotterdam cho rằng, kịch bản “Nexit” sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới cảng, gây khó khăn cho các hoạt động hậu cần trên khắp Hà Lan và tác động rõ ràng tới chuỗi cung ứng, khi các nhà cung cấp thay đổi tuyến vận chuyển hàng hóa từ Rotterdam sang những cảng khác.

Ông Nijdam nhận định, khả năng Hà Lan rời khỏi EU dường như khó có thể xảy ra, do nước này phụ thuộc nhiều vào các hoạt động thương mại với EU. Tuy nhiên, ông Wilders không đồng tình với quan điểm trên khi trích dẫn kết quả báo cáo do đảng PVV thực hiện cho rằng, kinh tế Hà Lan sẽ hưởng lợi từ việc rời khỏi EU. Theo báo cáo, Hà Lan sẽ vẫn là quốc gia trung chuyển lớn, trong khi tiết kiệm hàng tỷ euro tiền đóng góp cho EU. Ông khẳng định, “Vị thế của Rotterdam sẽ vẫn giữ nguyên sau khi chúng ta rời khỏi EU”.

Tháng 2, Ngân hàng Rabobank của Hà Lan đã đưa ra 4 kịch bản về tương lai của châu Âu và các tác động đi kèm, trước thềm cuộc bầu cử Hạ viện Hà Lan vào tháng sau. Trong một kịch bản, khối EU được dự đoán sẽ tan rã sau vụ “ly hôn” của nước Anh và làn sóng hoài nghi châu Âu giữa các thành viên còn lại của khối tăng cao. Kịch bản đó không hề có lợi cho Hà Lan hay thành phố cảng Rotterdam. Theo Elwin de Groot, chuyên gia kinh tế của Rabobank, cảng Rotterdam biểu hiện cho mối liên hệ sâu sắc giữa Hà Lan với EU và thị trường chung châu Âu. Xứ sở hoa tulip được xem như nhân tố trung tâm trong mạng lưới ngành hậu cần của châu Âu. Bởi vậy, nếu Nexit xảy ra, điều này sẽ gây hậu quả đáng kể tới nền kinh tế của đất nước.

Trong khi đó, “cú giáng” về kinh tế có lẽ là điều mà Hà Lan không mong muốn chút nào tại thời điểm hiện tại. Sau tác động bởi cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2007 và 2008, kinh tế Hà Lan một lần nữa bị chao đảo năm 2012. Nền kinh tế xứ sở hoa tulip giờ đây đã phục hồi mạnh mẽ trở lại. Các số liệu công bố trong tháng 2 cho thấy, kinh tế Hà Lan tăng trưởng 2,1% trong năm 2016. Nhà nghiên cứu De Groot cho rằng, “Nexit” có thể kìm hãm tốc độ tăng trưởng trên. “Nếu Hà Lan rời khỏi EU, chúng ta sẽ phải đứng trước tất cả các rào cản thương mại. Điều đó sẽ có tác động tiêu cực đến nền kinh tế Hà Lan”, ông cảnh báo.

Đại biểu nhân dân