Tổng Giám đốc Lagarde nhận định mặc dù tốc độ tăng trưởng toàn cầu ở mức 3,4% trong năm ngoái là phù hợp với mức trung bình trong ba thập kỷ qua, song tốc độ tăng trưởng khiêm tốn này không đủ để "chữa lành những tổn thương" do cuộc Đại Suy thoái kinh tế 2007-2009 gây ra khi tỷ lệ thất nghiệp ở giới trẻ vẫn cao ở mức 50% tại một số nước. Bà cũng lưu ý tăng trưởng toàn cầu hiện vẫn ở mức "vừa phải và chưa đồng đều", và tiếp tục phải đối mặt với nhiều rủi ro gia tăng. Cụ thể, trong khi các nền kinh tế phát triển, bao gồm cả Mỹ, có tốc độ tăng trưởng nhẹ, tình hình kinh tế tại các nền thị trường mới nổi và nước đang phát triển lại không mấy khả quan do giá dầu và hàng hóa sụt giảm. Tốc độ tăng trưởng ở Trung Quốc đang có xu hướng chậm lại song vẫn "vững chắc", trong khi một phần của Trung Đông lại đang chìm trong khủng hoảng kinh tế và chính trị.

Cũng trong bài phát biểu, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã cảnh báo về nguy cơ nền kinh tế toàn cầu sẽ phải trải qua tình trạng tăng trưởng thấp trong dài hạn với nhiều thách thức đang ngày càng gia tăng. Theo bà Lagarde, kể từ cuộc khủng hoảng tài chính vừa qua, hệ thống ngân hàng trên thế giới đã dần ổn định song những rủi ro lại "dịch chuyển từ các ngân hàng sang các tổ chức phi ngân hàng, từ các nền kinh tế phát triển sang các thị trường mới nổi". Đơn cử như đồng Đô-la tăng giá lại làm suy yếu các đồng tiền chủ chốt khác, khiến các thị trường mới nổi phải gánh một khoản nợ lớn bằng đồng Đô-la. Ngoài ra, lãi suất thấp cũng cũng làm gia tăng những rủi ro đối với các nhà đầu tư.

Trước thực tế trên, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế kêu gọi các nhà hoạch định chính sách phải hợp tác để tăng tốc độ tăng trưởng tiềm năng trên toàn thế giới cũng như ngăn chặn tình trạng "đình trệ kéo dài" xảy ra. Bà đề xuất tăng cường đầu tư nhiều hơn vào cơ sở hạ tầng thúc đẩy tăng trưởng trong ngắn hạn và dài hạn. Theo bà Lagarde, các nhà nhập khẩu dầu mỏ mới nổi và đang phát triển cần tranh thủ giá dầu thấp để cắt giảm trợ cấp năng lượng cũng như tiết kiệm được các nguồn lực để thúc đẩy đầu tư vào cơ sở hạ tầng, giáo dục và y tế.

Đối với Nhật Bản và khu vực châu Âu, bà Lagarde kêu gọi những nước này cần tiếp tục điều chỉnh chính sách tiền tệ và chính sách tài chính nhằm thúc đẩy đà phục hồi kinh tế trong khi vẫn duy trì khả năng chịu nợ trong trung hạn. Tại Trung Quốc, các doanh nghiệp nhỏ cũng cần được hỗ trợ để có thể tiếp cận nguồn vốn. Để có thể củng cố sự vững chắc của kiến trúc tài chính toàn cầu, nhà lãnh đạo Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng chủ trương thúc đẩy hợp tác với các tổ chức tài trợ mới như Ngân hàng Đầu tư hạ tầng châu Á (AIIB) nhằm hỗ trợ tài chính cho các dự án ở các nước châu Á.

Bài phát biểu của Tổng Giám đốc Lagarde được đưa ra hai ngày sau khi Chủ tịch Ngân hàng Thế giới Jim Yong Kim cảnh báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại đang đe dọa mục tiêu xóa đói giảm nghèo trên thế giới vào năm 2030 mà thể chế tài chính này đề ra. Trước đó, Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng đưa ra cảnh báo các nền kinh tế hàng đầu thế giới nên chuẩn bị cho giai đoạn tăng trưởng chậm kéo dài và tình trạng này sẽ khiến các chính phủ và doanh nghiệp khó khăn hơn trong việc giảm các khoản nợ.

Ngày 10/4, số liệu mới nhất vừa được 3 công ty nghiên cứu thị trường lớn tại Anh công bố ông bố cho thấy, tốc độ tăng trưởng của các nền kinh tế đang nổi hiện ở mức thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng năm 2009, trong khi các nước đang phát triển phải vật lộn ứng phó với tác động đồng Đô-la mạnh lên và giá hàng hóa yếu đi.

Công ty Capital Economics, qua theo dõi số liệu sơ bộ từ 46 thị trường đang nổi, dự báo tốc độ tăng trưởng bình quân của các thị trường này trong 3 tháng đầu năm có thể chỉ đạt 4%, thấp hơn so với 4,5% trong quý trước đó và là mức thấp nhất kể từ mức 3,9% trong quý cuối năm 2009.

Trong khi đó, với việc ước tính riêng rẽ về tăng trưởng trung bình Tổng sản phẩm quốc nội (GDP), nhà kinh tế Felix Huefner thuộc Viện Tài chính quốc tế (IIF) dự đoán tốc độ phát triển của các nền kinh tế đang nổi chỉ đạt khoảng 3,4% trong quý đầu năm nay, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm ngoái (4,6%). Chuyên gia kinh tế Chris Williamson thuộc hãng Markit Economics nhận định tăng trưởng GDP của các nền kinh tế đang nổi trong quý I/2015 sẽ rơi xuống dưới 5%.

Những con số đáng lo ngại về "sức khỏe" nền kinh tế toàn cầu nói trên được công bố trong bối cảnh giá dầu thế giới tiếp tục giảm cùng nguy cơ giảm phát ở Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone) và thực trạng ảm đạm tại thị trường việc làm của Mỹ. Trên thực tế, giá cả hàng hóa và dầu mỏ sụt giảm đã tác động tới nguồn thu từ xuất khẩu của một số nền kinh tế đang nổi như Brazil và Nga. Đồng Đô-la mạnh lên cũng đã làm tăng tình trạng vốn "chảy" ra nước ngoài tại nhiều nền kinh tế đang nổi hàng đầu, bao gồm cả Trung Quốc, Thái Lan, Malaysia và Hàn Quốc.

Theo các nhà phân tích, tình trạng giảm tốc của các nền kinh tế đang nổi năm nay có đặc điểm khác so với thời điểm xảy ra khủng hoảng tài chính cách đây 6 năm. Đó là bởi nếu cuộc khủng hoảng tài chính năm 2009 là một cú sốc bên ngoài mà các nền kinh tế đang nổi có thể phục hồi khá nhanh chóng thì tình trạng giảm tốc hiện nay xuất phát những nhân tố bên trong và nhiều khả năng kéo dài "dai dẳng" trong suốt một thập kỷ.

Thực tế trên đây củng cố thêm nhận định, bất chấp những rủi ro về kinh tế vĩ mô, vốn đã được kiểm soát từ mùa Thu năm ngoái, nền kinh tế thế giới vẫn đang đứng trước nguy cơ tăng tăng trưởng chậm và đối mặt với nhiều khó khăn thách thức./.

ĐCSVN