Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 28/1, ông Amari cho biết ông đưa ra quyết định từ chức vì muốn tránh vấn đề rắc rối của ông ảnh hưởng tới các hoạt động của Quốc hội Nhật Bản.

Những thông tin về vụ bê bối nhận hối lộ của ông Amari đã được một tuần san Nhật Bản phanh phui từ tuần trước. Tờ báo này cho biết, một công ty xây dựng đã hối lộ tiền cho Văn phòng ông Amari để đổi lấy sự trợ giúp của Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản trong quá trình thương thuyết nhận tiền bồi thường từ một cơ quan chính phủ. Theo tuần san trên, cá nhân ông Amari đã nhận số tiền hối lộ 8.500 USD tại văn phòng của ông này và một khu vực bầu cử địa phương. Về phía ông Amari cho biết ông đã nhận tiền từ doanh nghiệp, song đã ra lệnh cho nhân viên giải quyết một vài khoản tiền theo các nguyên tắc đóng góp quỹ chính trị. Tuy nhiên, ông Amari thừa nhận rằng nhân viên của ông đã tiêu một số khoản quỹ riêng lẻ từ phía công ty xây dựng trên vào các mục đích riêng và cá nhân ông phải đứng ra chịu trách nhiệm với tư cách là một “người giám sát”.

Trong một tuyên bố tối 28/1, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã bày tỏ “sự tiếc nuối sâu sắc” trước quyết định từ chức của ông Amari, song tuyên bố ông tôn trọng quyết định này và đã chấp nhận đơn xin từ chức của ông Amari. Bên cạnh đó, ông Abe cũng lưu ý thêm rằng, ông Amari đã làm việc chăm chỉ và có nhiều cống hiến cho nền kinh tế Nhật Bản trong suốt 3 năm qua khi dẫn đầu đoàn đàm phán TPP của Nhật Bản và thúc đẩy các chính sách cải cách kinh tế được biết đến với tên gọi Abenomics. Tuy nhiên, Thủ tướng Abe cũng nêu rõ, cá nhân ông có trách nhiệm vì đã lựa chọn ông Amari vào bộ máy Nội các điều hành đất nước và gửi lời xin lỗi tới người dân Nhật Bản.

Ông Nobuteru Ishihara - người vừa được chỉ định làm tân Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản. (Ảnh: NHK)

Ngay trong ngày 28/1, Thủ tướng Abe đã chỉ định ông Nobuteru Ishihara giữ chức Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản, thay thế cho ông Amari. Ông Ishihara, 58 tuổi, là một gương mặt có nhiều kinh nghiệm lãnh đạo trong bộ máy chính phủ và đã từng giữ cương vị là Bộ trưởng Bộ Giao thông, Bộ trưởng Bộ Môi trường và Bộ trưởng Cải cách Hành chính của Nhật Bản.

Ông Amari giữ vai trò Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản từ tháng 12/2012 và đã có nhiều đóng góp trong tiến trình đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) của Nhật Bản. Theo kế hoạch ban đầu, Chính phủ Nhật Bản sẽ cử ông Amari tham gia và một lễ ký kết thỏa thuận tự do thương mại TPP diễn ra tại New Zealand vào ngày 4/2 tới. Tuy nhiên, cho đến nay, dự định này đã bị thay đổi sau quyết định từ chức của ông Amari và Nhật Bản đang cân nhắc các ứng cử viên tham gia vào sự kiện này, trong đó có ông Shuichi Takatori – một quan chức cấp cao của Văn phòng Nội các Nhật Bản và đã từng tham gia giải quyết các vấn đề liên quan tới ký kết TPP của Nhật Bản dưới vai trò chỉ đạo của ông Amari.

Các nhà lãnh đạo cấp cao của Nhật Bản cho biết nước này sẽ không cử người kế nhiệm ông Amari tới New Zealand vào tuần tới, trước lo ngại rằng “sự vắng mặt” của ông Ishihara sẽ ảnh hưởng tới tiến trình thảo luận về dự thảo ngân sách tài khóa 2016 của Quốc hội Nhật Bản.

Theo nhận định của giới phân tích, vụ bê bối của Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản sẽ khiến Thủ tướng Shinzo Abe phải đứng trước những áp lực mới về nhân sự. Kể từ khi tái đắc cử Thủ tướng Nhật Bản vào cuối năm 2012, ông Abe đã mất 3 Bộ trưởng cấp cao do dính líu tới bê bối về tham ô công quỹ và ông Amari là người thứ 4 phải đệ đơn xin từ chức.

Hiện nay, Thủ tướng Abe đang củng cố vai trò của chính phủ và tìm kiếm một thỏa hiệp về bản kế hoạch ngân sách cho năm tài khóa tiếp theo, bắt đầu từ tháng 4/2016. Liên minh cầm quyền của ông Abe cũng đang hy vọng Quốc hội sẽ khởi động tranh luận về vấn đề này vào ngày 1/2 tới. Tuy nhiên, đảng Dân chủ đối lập chính tại Nhật Bản lại đang bác bỏ tiến trình thảo luận về dự thảo ngân sách cho năm tài khóa 2016, mà thay vào đó, muốn quy trách nhiệm cho Thủ tướng Abe vì lựa chọn ông Amari làm một lãnh đạo cấp cao trong Nội các Nhật Bản.

Trước bối cảnh trên, một số thành viên của Liên minh cầm quyền tại Nhật Bản thậm chí đã tỏ rõ lo ngại về nguy cơ bản kế hoạch ngân sách mới sẽ không kịp phát huy hiệu lực trước khi năm tài khóa cũ kết thúc vào tháng 3/2016./

ĐCSVN