Khi “kinh đô ánh sáng”chìm trong “bóng tối”

Ngày 18.12, nước Pháp bước sang ngày thứ 3 tê liệt toàn bộ với cuộc tổng đình công trên cả nước chỉ vài ngày trước khi bước vào dịp nghỉ lễ Giáng sinh. Thắp sáng đuốc và diễu hành bên dưới những lá cờ công đoàn nhiều màu sắc, hàng nghìn công nhân đã gây náo loạn các thành phố của Pháp từ Brittany bên bờ Đại Tây Dương đến Pyrenees ở phía Nam, họ phản đối kế hoạch cải cách hưu trí mà Thủ tướng Édouard Philippe ngày 17.12 vừa tuyên bố, Chính phủ sẽ kiên quyết theo đuổi đến cùng.

Nhân viên bệnh viện mặc đồ y tế, nhân viên hãng hàng không Air France mặc thì đồng phục, luật sư mặc áo choàng dài màu đen… - mọi thành phần trong lực lượng lao động Pháp đã tham gia các cuộc đình công và biểu tình với số lượng người lớn hơn rất nhiều so với cuối tuần trước. Bộ Nội vụ cho biết khoảng 615.000 người tham gia hơn 100 cuộc biểu trong đó có 76.000 người tại Paris. Trong khi Tổng Liên đoàn Lao động Pháp (CGT) cho hay khoảng 1,8 triệu người tham gia biểu tình, cao hơn con số 1,5 triệu người tham gia biểu tình ngày 5.12.

CGT hôm 17.12 đã tiến hành cắt điện “có mục tiêu” đối với 400.000 hộ ở Lyon và 500.000 hộ quanh Bordeaux để kêu gọi sự chú ý đến nỗi bất bình cũng như sức mạnh của họ. CGT và 4 liên đoàn lao động khác sau đó đưa ra tối hậu thư cảnh báo nếu yêu cầu của họ không được đáp ứng, thì việc cắt điện sẽ được đẩy mạnh cả vào dịp Giáng sinh.

Kinh đô ánh sáng những ngày này cũng chìm trong bóng tối khi ngay cả tháp Eiffel cũng bị cắt điện và được thông báo “đóng cửa” trên tấm biển treo bên ngoài tháp. Khách du lịch chỉ có thể tiếp cận khu vực đi bộ bên dưới tháp. Kể cả vé các tour du lịch đặt trước hay được mua từ những trang mạng nổi tiếng đều bị nhân viên nơi này từ chối phục vụ. Người làm việc ở Paris nhưng sống ở ngoại ô phải mất hàng giờ để đến chỗ làm vì đội ngũ lái tàu tiếp tục đình công. Nhiều người buộc phải nghỉ làm hoặc xin làm việc tại nhà, nhưng hàng nghìn người không có lựa chọn khác ngoài việc chen lấn trên những chuyến tàu, xe chật ních người, bị cắt giảm chuyến tối đa do đình công.

Cải cách hưu trí chỉ là một trong rất nhiều nguyên nhân khiến người dân tức giận với Tổng thống Macron, chính trị gia được đánh giá là quyết đoán mà họ lo sợ đang phá hủy hệ thống phúc lợi đắt đỏ nhưng thường xuyên bị ghen tị của Pháp.

Sự nhượng bộ là không đủ

Sau các cuộc đình công rầm rộ từ ngày 5 - 12.12, Chính phủ Pháp đã công bố dự thảo luật hưu trí sửa đổi cho thấy những nhượng bộ quan trọng. Cụ thể, quá trình chuyển sang hệ thống hưu trí phổ quát duy nhất (hợp nhất 42 quỹ hưu trí) sẽ chỉ áp dụng cho thế hệ sinh từ năm 1975 về sau, thay vì tính từ những người sinh từ năm 1963 như trước. Như vậy, chỉ thế hệ sinh từ năm 2004 và sau đó đủ 18 tuổi vào năm 2022, trực tiếp được áp dụng vào hệ thống hưu trí mới. Ngoài ra, Chính phủ Pháp cũng sẽ giữ nguyên tuổi nghỉ hưu hợp lệ như hiện nay là 62 cho đến năm 2027. Tuy nhiên, Chính phủ Pháp sẽ đưa ra các biện pháp để khuyến khích người dân Pháp làm việc lâu hơn.

Một chủ đề khác vốn bị giới công đoàn chỉ trích rất nhiều là việc xóa bỏ các chế độ hưu trí đặc biệt, như công nhân trong ngành đường sắt, ngành khai thác mỏ, cũng được Chính phủ Pháp cam kết thực hiện từng bước.

Bên cạnh đó, ông Édouard Philippe lưu ý, dự luật này có lợi cho phụ nữ vì đối tượng này sẽ nhận 100% lương trong thời gian nghỉ sinh con và trợ cấp hưu trí sẽ được tính từ con đầu, chứ không phải từ con thứ ba như hệ thống lương hưu hiện nay. Người lao động nặng nhọc, độc hại có thể nghỉ hưu sớm hơn hai năm, tức là ở tuổi 60. Mức lương tối thiểu sẽ là 1.000 euro và lương hưu sẽ được tính theo mức lương tối thiểu, khi đó người nghỉ hưu sẽ nhận được mức lương tối thiểu 85%.

Tuy nhiên, các tổ chức công đoàn vẫn cho rằng, những nhượng bộ trên là không đủ và các biện pháp của Chính phủ còn mập mờ để bảo đảm sự công bằng. Và họ tiếp tục xuống đường trong các ngày 17 - 18.12. Nhưng Thủ tướng Édouard Philippe không cho thấy bất cứ dấu hiệu nào sẽ bỏ cuộc. “Sự phản đối dân chủ, sự phản đối của các công đoàn là hoàn toàn hợp pháp”, ông phát biểu hôm 17.12. “Tuy nhiên, Chính phủ sẽ theo đuổi đến cùng việc xây dựng một hệ thống hưu trí phổ quát cho mọi người vào năm 2037”. Ông cũng nhắc lại: “Đây là trọng tâm trong cương lĩnh tranh cử Tổng thống đã được người dân Pháp lựa chọn trong cuộc bầu cử tháng 5.2017, cũng như là trọng tâm cam kết của các nghị sĩ trong cuộc bầu cử lập pháp tháng 6.2017”.

Trên thực tế, đối mặt với xu hướng già hóa dân số và thiếu hụt lực lượng lao động, nhiều nước Tây Âu đã tăng tuổi nghỉ hưu hoặc cắt giảm lương hưu để bù đắp quỹ phúc lợi xã hội ngày càng phình to. Ông Macron cho rằng Pháp phải làm tương tự.

Trong khi đó, các cuộc biểu tình đã buộc “kiến trúc sư trưởng” đứng sau cải cách lương hưu Jean-Paul Delevoye phải từ chức hôm 16.12, người sau đó được thay thế bởi nghị sĩ Laurent Pietraszewski. Giới quan sát cho rằng, nhiều khả năng nhân vật mới Pietraszewski sẽ có những điều chỉnh mềm mỏng hơn để xoa dịu cơn phẫn nộ từ đường phố. Và thực tế là từ chiều 18.12, Thủ tướng Édouard Philippe bắt đầu đàm phán với các hiệp hội công đoàn hy vọng tìm thấy tiếng nói chung trước khi văn bản cuối cùng của dự luật được trình Quốc hội ngày 22.1 tới.

daibieunhandan.vn