Trước đó, cũng tại một phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có đại biểu đã đề xuất: “Có thể đóng tiền hoặc thực hiện nghĩa vụ thay thế nghĩa vụ quân sự để bảo đảm sự công bằng đối với công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự”. Đề xuất này đã bị nhiều đại biểu bác bỏ với lập luận rằng: Nếu quy định nghĩa vụ thay thế nghĩa vụ quân sự thì sẽ làm mất đi ý nghĩa thiêng liêng và nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân vốn đã thấm sâu vào trong tiềm thức của người dân Việt Nam.

Theo quy định của Hiến pháp và Luật Quốc phòng, Quân đội nhân dân Việt Nam là lực lượng được giao quản lý các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự và có chức năng tiến hành các hoạt động quân sự để bảo vệ Tổ quốc. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ tác chiến và phòng thủ đất nước, quân đội phải được tổ chức chặt chẽ, có kỷ luật nghiêm minh và các đơn vị quân đội phải được bố trí chiến lược trên các vùng, miền của đất nước. Do đó, việc tuyển chọn, huấn luyện quân sự phải do các đơn vị quân đội tổ chức thực hiện phù hợp với yêu cầu xây dựng quân đội, bảo vệ Tổ quốc. Việc phục vụ tại ngũ trong quân đội là lao động đặc biệt, đòi hỏi công dân phải chịu đựng mọi khó khăn, gian khổ và sẵn sàng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc, cần phải có chính sách thỏa đáng đối với công dân phục vụ tại ngũ trong quân đội. Vì thế, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, để bảo đảm thực thi theo quy định của Hiến pháp về nghĩa vụ thiêng liêng bảo vệ Tổ quốc, cần phải có những cơ chế bảo đảm và chế tài xử lý các sai phạm (nếu có) trong quá trình thực hiện.

Tại phiên họp cho ý kiến về dự án Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi) sáng qua, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều nhất trí với những quy định về nghĩa vụ thiêng liêng của công dân trong việc bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên, để bảo đảm sự công bằng xã hội trong thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc, việc sửa đổi Luật Nghĩa vụ quân sự lần này cần có quy định cụ thể hơn trong việc thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc của công dân. Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội đề nghị không quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với sinh viên, học viên để bảo đảm mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật. Tuy nhiên, để tạo điều kiện cho sinh viên an tâm học tập và không phát sinh tiêu cực trong quá trình tuyển chọn thì cần có quy định một số hình thức để sinh viên có sự lựa chọn thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc phù hợp với tình hình thực tế và yêu cầu mới của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Hy vọng, với sự chuẩn bị chu đáo của Ban soạn thảo, được sự đóng góp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan hữu quan và toàn thể nhân dân, dự án Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi) sẽ được chỉnh lý, trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp sắp tới.

QĐND