Tin tức - Sự kiện

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh, trước những biến động nhanh chóng trong cục diện quốc tế và khu vực, các nước trao đổi các biện pháp hiện thực hóa những ưu tiên, sáng kiến đóng góp cho hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển ở khu vực, ứng phó hiệu quả các thách thức. Việt Nam tiếp tục củng cố đoàn kết, hợp tác, thúc đẩy ưu tiên và quan tâm chung nhằm tăng cường gắn kết bền vững, lâu dài. ASEAN cần kiên định lập trường nguyên tắc, đề cao kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982), tăng cường đối thoại, xây dựng lòng tin, kiên định thúc đẩy triển khai đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và nỗ lực xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. Phó Thủ tướng chia sẻ quan ngại về những diễn biến phức tạp, vụ việc nghiêm trọng xảy ra trên Biển Đông, trái luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của các quốc gia ven biển, làm gia tăng căng thẳng và gây phương hại hòa bình, an ninh trên Biển Đông. Phó Thủ tướng đề nghị ASEAN giữ vững đoàn kết và lập trường nguyên tắc, đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982.

Các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đánh giá, ASEAN tiếp tục chủ động tăng cường hợp tác, duy trì đà xây dựng Cộng đồng cũng như ứng phó hiệu quả dịch Covid-19. Trước những diễn biến, bất ổn tình hình thế giới, trong đó có dịch bệnh, nguy cơ suy thoái kinh tế, cạnh tranh gia tăng giữa các nước lớn…, ASEAN tái khẳng định cam kết mạnh mẽ duy trì khu vực Đông - Nam Á hòa bình, ổn định, an ninh và trung lập, trong đó luật pháp quốc tế được đề cao. Các nước ASEAN hoan nghênh Việt Nam trên cương vị Chủ tịch ASEAN năm 2020 đã chủ động đề xuất, triển khai nhiều sáng kiến, phối hợp kiểm soát dịch bệnh, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng, củng cố vai trò trung tâm của ASEAN.

Hội nghị nhất trí tiếp tục nỗ lực triển khai các sáng kiến, ưu tiên đã nhất trí cho Năm Chủ tịch ASEAN 2020, thúc đẩy hợp tác ứng phó dịch Covid-19 và chuẩn bị kế hoạch phục hồi toàn diện sau đại dịch. Các Bộ trưởng thông qua Kế hoạch công tác 5 năm (2021-2025) của Ủy ban liên Chính phủ ASEAN về quyền con người (AICHR) và Chương trình ưu tiên của AICHR năm 2021. Các Bộ trưởng khuyến nghị tăng tần suất họp cấp cao ASEAN - Ô-xtrây-li-a lên mức hằng năm; trao quy chế đối tác phát triển cho I-ta-li-a và Pháp; tiếp tục xem xét các đề xuất trở thành đối tác đối thoại đầy đủ của ASEAN; thông qua các biện pháp cải tiến quy trình, phương thức làm việc của Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF). 

Các Bộ trưởng tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì, thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông; nhất trí ASEAN cần kiên trì lập trường nguyên tắc, kêu gọi các bên kiềm chế, không quân sự hóa, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, cam kết giải quyết hòa bình các tranh chấp, đề cao hơn nữa luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982. Hội nghị cũng nhắc lại tầm quan trọng thực hiện đầy đủ, hiệu quả DOC, nỗ lực xây dựng COC hiệu lực, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. ASEAN nhất trí tiếp tục hỗ trợ Mi-an-ma giải quyết tình hình nhân đạo tại bang Ra-khin; ủng hộ bán đảo Triều Tiên hòa bình, ổn định, không vũ khí hạt nhân; hợp tác đối phó thách thức an ninh phi truyền thống, như an ninh và an toàn hàng hải, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu, dịch bệnh…

* Sau lễ khai mạc và Phiên toàn thể AMM 53, đã diễn ra Hội nghị Ủy ban Hiệp ước khu vực Đông - Nam Á không vũ khí hạt nhân (SEANWFZ) theo hình thức trực tuyến, do Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì, với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao các nước thành viên và Tổng Thư ký ASEAN. Hội nghị kiểm điểm kết quả triển khai Kế hoạch hành động tăng cường Hiệp ước SEANWFZ giai đoạn 2018 - 2022; ghi nhận nhiều hoạt động đã được triển khai trong các lĩnh vực bảo đảm an ninh, an toàn hạt nhân, sử dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, nâng cao năng lực ứng phó sự cố, thảm họa phóng xạ… Hội nghị đánh giá cao ASEAN tăng cường hợp tác với Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA); nhất trí các biện pháp nhằm đề cao vai trò, đóng góp của Hiệp ước SEANWFZ đối với nỗ lực toàn cầu trong vấn đề không phổ biến, giải trừ vũ khí hạt nhân và các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt.

* Sáng 9-9, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã chủ trì Hội nghị Hội đồng Điều phối ASEAN (ACC) lần thứ 27. Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN, Tổng Thư ký ASEAN, các quan chức cấp cao ASEAN của ba trụ cột Cộng đồng Chính trị - An ninh, Kinh tế và Văn hóa - Xã hội, các trưởng phái đoàn đại diện thường trực của các nước tại ASEAN cùng dự. Các nước đánh giá cao vai trò của Việt Nam trong nỗ lực dẫn dắt Cộng đồng vượt qua thách thức, duy trì hợp tác, triển khai đầy đủ, hiệu quả và thực chất theo lộ trình đề ra các ưu tiên, sáng kiến. Các Bộ trưởng thống nhất cần có cách tiếp cận toàn diện, hiệu quả trong thực thi, đánh giá giữa kỳ triển khai các Kế hoạch tổng thể Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN năm 2025, Kế hoạch tổng thể Kết nối ASEAN (MPAC) năm 2025, kiểm điểm triển khai Hiến chương ASEAN, tăng cường bản sắc Cộng đồng, làm cơ sở cho xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025.

Các Bộ trưởng nghe báo cáo của Chủ tịch Nhóm công tác liên ngành của Hội đồng Điều phối ASEAN về các tình huống y tế công cộng khẩn cấp (ACCWG-PHE) về ứng phó chung của ASEAN với dịch Covid-19, do Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam, Tổng Thư ký Ủy ban quốc gia ASEAN năm 2020 trình bày. 

* Cùng ngày, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh chủ trì Phiên họp đặc biệt của ACC về phát triển tiểu vùng. Đây là lần đầu ACC tổ chức phiên họp riêng về nội dung này. Các bên đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam lồng ghép phát triển tiểu vùng với phát triển của ASEAN; khẳng định các nước cần đề cao đoàn kết, chủ động thích ứng, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN, tận dụng mọi nguồn lực để bảo đảm phát triển bền vững, đồng đều trong khu vực. 

* Chiều 9-9, trên cương vị Việt Nam là Chủ tịch khuôn khổ hợp tác ASEAN+3 và nước điều phối quan hệ ASEAN - Nhật Bản, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 (với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc) lần thứ 21 và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Nhật Bản. Cùng ngày, đã diễn ra các Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc và ASEAN - Hàn Quốc.

Tại các hội nghị, các Bộ trưởng Ngoại giao đã kiểm điểm và định hướng quan hệ của ASEAN với các đối tác; khẳng định cam kết thúc đẩy quan hệ thực chất và đi vào chiều sâu, giảm các tác động của dịch bệnh, thúc đẩy phục hồi kinh tế và phát triển bền vững, tăng cường đối thoại để xây dựng lòng tin và hiểu biết lẫn nhau, phối hợp giải quyết các vấn đề tác động đến hòa bình, ổn định và phát triển chung ở khu vực. Các Bộ trưởng khẳng định, việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích và trách nhiệm chung; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, tiếp tục thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC và sớm nối lại đàm phán về COC. Các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc khẳng định ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong các tiến trình hợp tác khu vực và tiếp tục hỗ trợ các nỗ lực liên kết khu vực và xây dựng Cộng đồng ASEAN; đánh giá cao năng lực chủ động ứng phó của ASEAN và cam kết ủng hộ các sáng kiến của ASEAN về hợp tác ứng phó dịch Covid-19.

* Về hợp tác ASEAN+3, các Bộ trưởng nhất trí rằng, hợp tác trong khuôn khổ ASEAN+3 là yếu tố then chốt để cùng ứng phó dịch Covid-19; hoan nghênh đóng góp của Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đối với Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp khu vực. Các Bộ trưởng tái khẳng định sớm kết thúc đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP); nhất trí tăng cường các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ; tăng cường hợp tác trong lĩnh vực an ninh lương thực thông qua Quỹ dự trữ gạo khẩn cấp ASEAN+3 (APTERR), tiếp tục triển khai hiệu quả đa phương hóa Sáng kiến Chiềng Mai (CMIM)…

* Về quan hệ ASEAN - Trung Quốc, ASEAN đánh giá cao những sáng kiến do Trung Quốc đề xuất nhằm đẩy mạnh hợp tác ứng phó dịch Covid-19; hoan nghênh các sáng kiến hợp tác đã triển khai, như khởi động Năm ASEAN - Trung Quốc về hợp tác số, thúc đẩy gắn kết giữa Kế hoạch tổng thể Kết nối ASEAN (MPAC) năm 2025 với Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), bảo đảm chuỗi cung ứng và kết nối… Hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác trong các lĩnh vực ưu tiên, như phát triển kinh tế số, bảo đảm an ninh mạng, hợp tác biển, ứng phó thiên tai, kết nối, giao lưu nhân dân…, cũng như sớm hoàn tất xây dựng Kế hoạch hành động ASEAN-Trung Quốc giai đoạn 2021-2025.

Về quan hệ ASEAN - Nhật Bản, các nước hài lòng ghi nhận tiến độ thực hiện Kế hoạch sửa đổi triển khai Tuyên bố Tầm nhìn về quan hệ hữu nghị và hợp tác ASEAN - Nhật Bản, với 95% các dòng hành động đã được triển khai. Thay mặt ASEAN, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá cao quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác toàn diện ASEAN - Nhật Bản ngày càng được mở rộng và làm sâu sắc hơn; hoan nghênh việc Nhật Bản ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, ủng hộ Tài liệu quan điểm của ASEAN về khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP). ASEAN và Nhật Bản tiếp tục tăng cường đối thoại và hợp tác trên cơ sở tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, đề cao luật pháp quốc tế, giải quyết hòa bình các tranh chấp, tuân thủ các nguyên tắc và luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, nhằm duy trì hòa bình, ổn định và an ninh trong khu vực.

Về quan hệ ASEAN - Hàn Quốc, ASEAN đánh giá cao việc Hàn Quốc tăng gấp đôi đóng góp tài chính cho Quỹ Hợp tác ASEAN - Hàn Quốc, cũng như cam kết ủng hộ Quỹ ASEAN ứng phó dịch Covid-19 và hỗ trợ thiết bị, vật tư y tế xét nghiệm Covid-19 cho các nước ASEAN. Hai bên nhất trí tiếp tục hợp tác trong các lĩnh vực ưu tiên, như thúc đẩy thương mại hai chiều; triển khai đầy đủ Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Hàn Quốc (AKFTA); phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia; an ninh mạng; y tế. Các Bộ trưởng đã thông qua Kế hoạch Hành động giai đoạn 2021-2025. 

Theo nhandan.com.vn