Bảo vệ nền tảng tư tưởng

Dưới tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đặc biệt là công nghệ số đã xóa đi ranh giới giữa thế giới vật thể, thế giới số hóa và thế giới sinh học. Công nghệ internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo, người máy, xe tự lái, in ba chiều, máy tính siêu thông minh… Đây là cuộc cách mạng về sản xuất thông minh dựa trên các thành tựu đột phá trong các lĩnh vực công nghệ khác nhau với nền tảng là các đột phá của công nghệ số. Trung tâm của cuộc cách mạng 4.0 là công nghệ thông tin và internet kết nối vạn vật (IoT), không chỉ giúp con người giao tiếp với nhau, mà còn là con người giao tiếp với máy, với đồ vật; và đồ vật giao tiếp với nhau. Nó tác động mạnh mẽ đến tất cả các ngành công nghiệp, tạo ra các sản phẩm và dịch vụ cho phép xã hội loài người có cuộc sống ngày càng đầy đủ, phồn vinh hơn. Đồng thời, nó cũng tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến bất bình đẳng, thất nghiệp khi công nghệ mới sẽ dần thay thế sức lao động của con người. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 tạo ra sự phát triển với tốc độ theo cấp số nhân, từ các yếu tố, như tri thức, tiến bộ kỹ thuật, năng suất lao động, lượng của cải tạo ra, cho đến các biến đổi về cấu trúc của nền hành chính - thể chế, quản lý - quản trị. Cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi phải có nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng được các yêu cầu về kiến thức, kỹ năng và phẩm chất, hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Để bắt kịp với xu hướng của thời đại đòi hỏi giảng viên nói chung và giảng viên giảng dạy lý luận chính trị nói riêng phải có những năng lực và phẩm chất mới một trong những năng lực của giảng viên giảng dạy lý luận chính trị trong kỷ nguyên số là năng lực sử dụng internet làm vũ khí lý luận sắc bén để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch; tuyên truyền giáo dục định hướng giá trị chính trị cho học viên giúp họ hiểu đúng về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh tính đúng đắn, sự sáng tạo về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam, chính sách, pháp luật Nhà nước. Hình thành ở học viên bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy khoa học sâu sắc, niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lí của Nhà nước, có sức đề kháng đủ mạnh để chống lại những luận điệu sai trái, xuyên tạc, phản động, chủ nghĩa cá nhân ích kỷ hẹp hòi.

Những tác động mạnh mẽ của kỷ nguyên số

Thế giới và Việt Nam đang chứng kiến những sự thay đổi vượt bậc trong thời đại công nghệ số của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) và tầm ảnh hưởng sâu rộng của khoa học công nghệ đến đời sống con người. Xét về bản chất, Cách mạng công nghiệp 4.0 là cuộc cách mạng số hóa, thông qua các công nghệ như internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo, tương tác thực tại - ảo, mạng xã hội, điện toán đám mây, di động, phân tích dữ liệu lớn… để di chuyển thế giới thực thành thế giới số. So với các cuộc cách mạng công nghiệp trước đó, Cách mạng công nghiệp 4.0 có đặc điểm là tốc độ rất nhanh, quy mô lớn, tích hợp nhiều lĩnh vực, tác động mạnh mẽ, sâu sắc, toàn diện trên nhiều lĩnh vực đời sống xã hội.

Tác động rõ ràng nhất của CMCN 4.0 là trí tuệ nhân tạo và sự xuất hiện của robot có thể thay thế con người về khả năng tính toán, ghi nhớ, phân tích cùng hiệu suất công việc cao. Cuộc CMCN 4.0 đã và đang đem lại nhiều điều kiện thuận lợi cho giảng viên nói chung, giảng viên giảng dạy lý luận chính trị nói riêng với nguồn tài liệu nghiên cứu vô cùng đa dạng nhờ sự tiến bộ của hệ thống internet kết nối và dữ liệu khổng lồ giúp giảng viên chính trị tiếp cận được nhiều tài liệu trong và ngoài nước, phục vụ tốt việc nghiên cứu, tìm tòi, truy cập thông tin. Giảng viên giảng dạy lý luận chính trị có thể tìm hiểu sâu sắc về vấn đề mình quan tâm với nhiều hướng nhận thức khác nhau, làm phong phú thêm cách nhìn nhận của bản thân. Đồng thời, thông qua internet giảng viên có thể trao đổi, chia sẻ thông tin, hiểu biết đúng đắn của mình đến học viên.

Internet, mạng xã hội đã trở thành một công cụ, một phương tiện nghiên cứu học tập, giải trí thiết yếu của mọi người, một kênh thông tin nhanh nhạy, hiệu quả với một sự lan truyền nhanh chóng. Bằng những công cụ, phương tiện này, người sử dụng có thể dễ dàng tìm kiếm, cập nhật, chia sẻ, đăng tải thông tin; tìm kiếm, chia sẻ, trao đổi, tham gia các diễn đàn thảo luận, bình luận về những vấn đề mà họ quan tâm. Internet và các trang mạng xã hội mang đến cho người dùng nguồn thông tin “đồ sộ” phục vụ quá trình học tập, nghiên cứu, giải trí. Đặc biệt, nguồn thông tin phong phú, đa dạng, chính xác từ website của các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội là những tư liệu quý giá giúp mở rộng, nâng cao hiểu biết, nhận thức về lịch sử vẻ vang của dân tộc; về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; về đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam; về những vấn đề kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của địa phương, đất nước và thế giới.

Internet còn là phương tiện, công cụ, là kênh thông qua đó Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội và các lực lượng xã hội tham gia vào quá trình giáo dục định hướng giá trị chính trị cho mọi tầng lớp nhân dân. Các cổng thông tin điện tử, trang thông tin điện tử, báo điện tử chính là cơ quan ngôn luận; Là công cụ, phương tiện kết nối Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội và các lực lượng xã hội với nhân dân trong thời đại kỹ thuật số. Internet đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; trong việc định hướng dư luận xã hội, định hướng tư tưởng, hướng các tầng lớp nhân dân đến nhận thức đúng đắn về các vấn đề, các sự kiện kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của đất nước và trên thế giới. Từ đó, tạo tiền đề, nền tảng tư tưởng cho sự hình thành thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng, hay nói cách khác định hướng giá trị chính trị đúng đắn.

Bên cạnh những tác động tích cực nói trên thì internet và các trang mạng xã hội vẫn có những tác động tiêu cực như: Thông tin chưa được kiểm duyệt, những thông tin phản khoa học, phản động, sai lệch, độc hại. Đặc biệt, trong giai đoạn hiện nay, lợi dụng sự phát triển của internet và các trang mạng xã hội, các thế lực thù địch, các phần tử phản động, thoái hóa, cơ hội chính trị, bất mãn càng tăng cường các hoạt động chống phá, xuyên tạc, phủ nhận nền tảng tư tưởng, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, mục tiêu, lý tưởng, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của đất nước; Phủ nhận những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử chúng ta đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhất là từ khi Đảng ta khởi xướng công cuộc đổi mới đến nay; Xuyên tạc lịch sử, đòi “viết lại lịch sử”; Bôi nhọ thần tượng, các đồng chí lãnh đạo các cấp.

Tình hình thực tế trên cho thấy, việc tiếp cận với những thông tin, luận điệu, quan điểm sai trái, thù địch, các phần tử phản động, thoái hóa, biến chất, cơ hội chính trị, bất mãn qua internet và các trang mạng xã hội dễ dẫn đến sự lung lay, hoang mang, dao động, khủng hoảng niềm tin, lý tưởng chính trị; dễ bị kích động, lôi kéo với những con người chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, hẹp hòi, tham lam, cơ hội. Vậy nên, để sử dụng internet và các trang mạng xã hội hiệu quả sẽ giúp giảng viên chính trị có vũ khí lí luận sắc bén chống lại các thế lực thù địch bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ Nhà nước trong sự nghiệp đấu tranh bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Cần nâng cao năng lực sử dụng internet của giảng viên trong kỷ nguyên số

Trường Chính trị là nơi đào tạo đội ngũ cán bộ của Đảng, của cách mạng. Đội ngũ này góp phần quan trọng xây dựng tỉnh nhà ngày càng phát triển. Thiết thực nhất, cụ thể nhất là việc đào tạo, cán bộ công chức cấp cơ sở; cán bộ, công chức lãnh đạo cấp phòng thuộc huyện hoặc sở, ngành. Sản phẩm đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường là cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý. Do đó sự ảnh hưởng, tác động đến xã hội, đến đời sống nhân dân vô cùng to lớn. Trong thời đại công nghệ số, với sự phát triển không ngừng của khoa học và công nghệ, chuyển đổi số chính là xu hướng của thời đại. Việc sử dụng công nghệ có vai trò vô cùng to lớn thể hiện sự chuyên nghiệp, trình độ của một người giảng viên. Để nâng cao năng lực sử dụng internet của giảng viên cần có những giải pháp sau đây:

Thứ nhất, đội ngũ giảng viên cần được bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, sử dụng công nghệ thông tin, tiếp cận các phần mềm hiện đại, các kỷ thuật tiên tiến thông qua các buổi tập huấn sử dụng các công nghệ, phần mền mới, hiện đại tiện ích giúp họ bổ sung kiến thức, đa dạng hóa các hình thức, thành thạo sử dụng công nghệ thông tin trong việc tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng cho mọi đối tượng học viên trong bất cứ điều kiện hoàn cảnh nào.

Thứ hai, nâng cao nhận thức của giảng viên về tác động của internet và các trang  mạng xã hội nhằm giúp họ khai thác, sử dụng internet và các trang mạng xã hội một cách đúng đắn, hữu ích đối với định hướng giá trị chính trị của bản thân, tức là đối với sự nhận thức, đánh giá, lựa   chọn các chuẩn mực của hành vi thể hiện lòng yêu nước và lý tưởng chủ nghĩa xã hội bằng cách thông qua những nội dung cơ bản của Luật An ninh mạng và các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng internet, mạng xã hội; những tác động tích cực và tiêu cực của internet và mạng xã hội , những phương thức, thủ đoạn chống phá chủ yếu của các thế lực thù địch  trên internet và các trang mạng xã hội.

Thứ ba, hình thành kỹ năng sử dụng internet và mạng xã hội một cách thông minh, hữu ích cho việc nghiên cứu, học tập, rèn luyện, phấn đấu của bản thân thông qua các văn bản quy định về việc sử dụng internet và các trang mạng xã hội thực hiện đúng quy định pháp luật, tăng cường phối hợp giữa nhà trường và cơ quan chức năng (mà chủ yếu là cơ quan công an) quản lý việc sử dụng internet và các trang mạng xã hội nhằm tạo ra sự thống nhất, liên tục trong quá trình quản lý về các mặt không gian, thời gian; kịp thời phát hiện, ngăn ngừa, uốn nắn, xử lý những hành vi vi phạm quy định pháp luật về an toàn, an ninh mạng (nếu có) của giảng viên.

Thứ tư, từng bước hoàn thiện những tiêu chuẩn về đạo đức nhà giáo và thường xuyên trau dồi phẩm chất chính trị, lập trường tư tưởng vững vàng. Mỗi giảng viên chính trị phải tự học tập và rèn luyện để có năng lực chuyên môn cao, nắm bắt được những thành tựu mới của khoa học công nghệ để kịp thời ứng dụng vào việc giáo dục, định hướng chính trị tư tưởng cho học viên để trường chính trị là một pháo đài giảng viên chính trị là một chiến sĩ trên mặt trận văn hóa, tư tưởng tuyên truyền, phổ biến Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống; Chủ động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.

Các nhóm giải pháp nêu trên luôn có mối quan hệ biện chứng và tác động lẫn nhau, nếu như giải pháp thứ nhất và thứ ba chú trọng đến việc hình thành phát triển kỹ năng thì giải pháp thứ hai, thứ tư tập trung đến việc hoàn thiện thái độ nhận thức. Xét về tổng thể, những giải pháp riêng lẻ góp phần xây dựng một hệ thống đầy đủ, thống nhất, toàn vẹn nâng cao năng lực sử dụng internet của giảng viên chính trị ngày càng hoàn thiện và hiệu quả hơn.

Trước tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với xu hướng phát triển của thế giới theo sự phát triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ thông tin. Một trong những nhân tố chủ yếu quyết định sự thành công trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước những quan điểm sai trái, thù địch là giảng viên giảng dạy lý luận chính trị. Vì vậy, mỗi giảng viên cần quyết tâm và kiên trì, nỗ lực hết mình, chủ động tìm hiểu và ứng dụng những thành tựu của khoa học - công nghệ vào việc tuyên truyền, giáo dục nền tảng tư tưởng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam trong mỗi bài giảng, trong mỗi việc làm, hành động góp phần nâng cao uy tín của tổ chức đảng, củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng để xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, giàu mạnh ./.

                                                            Nguyễn Thủy Tiên